Gelişmeleri yakından takip edenler Lübnan’da yaşananların esas olarak bir İran – İsrail çatışması olduğunu çok iyi biliyorlar. Hizbullah bu çatışmada vekil gibi görünse de İran gibi güçlü bir bölgesel devletin tüm askerî kapasitelerine sahip olmanın da avantajlarını yaşıyor. Hibrit savaşın unsurları aşağıda verilmiştir.
1. Düzenli askerî birlikler: Vekil savaşçıyı destekleyen devletin askeri yapılanması, alandadır.
2. Özel kuvvetler: General Kasım Süleymani komutasındaki İran Devrim muhafızları birlikleri Hizbullah ortaklığı bu unsura örnektir. Mühendis’in Süleymani’nin emri altında çalışmaktan duyduğu gururu ifade ederken Süleymani’nin de Muhendis’in komutasındaki bir asker olmaktan onur duyduğunu söylemesi oldukça gariptir.(11) Suriye coğrafyasında Amerika Birleşik Devletleri ve Rusya’nın bu konuyu devlet tarafından eğitilmiş lejyoner askerlerle yürüttükleri görülmektedir.
3. Düzensiz kuvvetler: Savaş, Suriye hükûmeti ile müttefikleri, hükûmete muhalif gruplar ile müttefikleri, silahlı İslamcı ve cihatçı örgütler, ülkenin kuzeyindeki Kürtler ile müttefikleri ve Irak ve Şam İslam Devleti olmak üzere beş gruba ayrılır. Alandaki Hizbullah, Haşdi Şabi veya PKK gibi vekil unsurlardır.
4. Ekonomik savaş
5. Yerel karışıklıkları destekleme
6. Bilgi savaşı ve propaganda
7. Siber savaş
8. Diplomasi
Böylelikle “çok bileşenli” bir yapılanma ile karşıya karşıya kalınmıştır. “Geleneksel” kanattan gelen uzmanlar savaşın bu kadar karmaşık bir zeminde yürütülmesinin riskli olduğunu, askerî gücü alanda iyi uygulayanın kazandığını, stratejinin terk edilmesinin yanlış olacağını vurgulamaları da hibrit savaşın bu yapısından kaynaklanmaktadır.
Türkiye sınırındaki Afrin bölgesi, Suriye iç savaşının başlamasından yaklaşık bir yıl sonra, 2012 yılında Baas rejimi tarafından PKK’ya terk edildi. Bu, çok doğal bir süreçte nitekim Afrin baas rejimi için 1983’ten başlayarak PKK’nın Türkiye’ye karşı operasyonlarda kullanılmasının ana üssüydü. Örgütün lideri Türkiye’den kaçtığında ilk yerleştiği yer Afrin’di. Devamında Hafız Esad’ın kendisine Lübnan’ın Beka vadisinde verdiği alana geçene kadar burada yaşamıştı.
Yani PKK’nın Afrin’deki varlığı, Suriye iç savaşı ile bağlantılı bir gelişme değildir. Bu örgüt Baas rejimi tarafından bu bölgede bilinçli olarak tutulmuş ve örgütlenmiştir. PKK’nın Baas açısından Afrin’deki ana görevi Amanos dağları üzerinden hataya sızmak bu bölgeyi kaos düzeyinde istikrarsızlaştırmak, bölgedeki etnik-dinî fay hatları kullanılarak zaten Suriye haritalarında Arap toprağı gösterilen Hatay’ın günü geldiğinde ilhakını sağlamaktı. Bir: Hatay halkı bu tür bir plana hiç yüz vermedi. İki: Türk devleti planı zamanında fark etti ve gereken tüm önlemleri aldı. Üç: Sovyetler Birliğinin beklenmedik hızla dağılması ve dünya dengelerinin değişmesi, Baas rejiminin bu planı rafa kaldırmasına neden oldu.
Bugün Afrin’in bu çok özel kimliğini Amerika Birleşik Devletleri’nin keşfettiğini; buna karşılık Esad’ın bir numaralı koruyucusu Rusya’nın ise Türk Silahlı kuvvetlerinin bu bölgeye dönük harekatının yolunu açtığı söylenebilir.
Zeytin Dalı ile birlikte Afrin‘in Amerika Birleşik Devletleri PKK ittifakı tarafından bir hibrit savaş laboratuvarına dönüştürüldüğü söylenebilir. Dağların içinde yapılmış yüzlerce kilometre uzunluğundaki tüneller gerek yapım şekilleri gerek kullanılan malzemeler açısından bir üst aklın eseri olarak karşımızda duruyor. En önemlisi ve belki de gözden kaçırılan detay PKK gibi bir milis grubunun bu tüneller içindeki haberleşme, veri akışını sağlama, Türk Silahlı Kuvvetlerinin hareketlerine uzaydaki uydulardan gelen bilgilerle yakalama kabiliyetini kazanmış olmasıdır. Bu konuda parmaklar, özel görünümlü Amerikan firmalarının sahip olduğu ve yine ticari görünümlü Üç İstihbarat uydusunu işaret etmektedir. Tüneller, yerleştirilmiş mayın ve patlayıcılar akan istihbarat ve tünelleri çevreleyen ellerine en son teknoloji ürünü Amerikan silahları verilmiş iyi eğitimli keskin nişancılar Afrin’de İsrail ordusunun 2006‘daki Lübnan yenilgisinden bu yana üzerinde çok tartışılan, öne çıkarılan ve bu yüzyılın savaş stratejisi olarak değerlendirilen hibrit savaşın sonu, yine bir düzenli ordu olarak getirildi. Türk Silahlı kuvvetleri ve beraberindeki ÖSO, iyi bir düzenli ordunun meskun mahal çatışmalarında ve genel anlamda hibrit savaşa hibrit bileşen değerle yok edilebileceğinin en önemli dersini verdi kuşkusuz 21. yüzyılın savaşına dönük çatışmalar Afrin – Zeytin Dalı harekâtından sonra yeniden ele alınacaktır.(Devamı gelecek yazımda)…
Suriye’de uygulanan Hibrit Savaşı unsurları(5)
