Araştırma, Gazi Üniversitesi Fen Fakültesi İstatistik Bölümü öğretim üyesi Prof. Dr. Reşat Kasap’ın danışmanlığında, araştırmacı olarak Derya Toktaş, Eylül Meyla Yalçın ve Zeynep Aslantaş ile birlikte yapılmıştır.
Futbol, insanların sosyo-ekonomik düzeyleri ne olursa olsun, onları kendisine çeken ve ilgilendiren bir spor branşıdır. İnsanlar, futbol aracılığıyla kendilerini ifade etmenin yollarını aramakta ve yaşam kalitelerini futbol yoluyla arttırmak istemektedirler. Futbola olan bu ilgi, dünyanın her yerinde ve ülkemizde artarak devam etmekte ve bu sebeple insanlar daha fazla spor tesis ve imkânlarından yararlanmayı talep etmektedirler. Ancak ülkelerin, toplumların ve bireylerin sosyal ve ekonomik yapıları spora olan ilgilerinin eyleme geçme şansını da ne yazık ki etkilemektedir.
Bu çalışmada amaç, Türkiye futbolunda başarı ya da başarısızlığı etkileyen faktörler konusunda bilgi sahibi olmak ve bu faktörlerin, futbolunun gelişimi üzerinde ne kadar etkili olduğunun değerlendirilmesidir.
Araştırma için futbolcu, teknik kadro, medya, futbol sektöründeki diğer çalışanlar ve futbol sektörü dışındaki çalışanlar olmak üzere, 5 farklı meslek grubu dikkate alınarak toplam 500 birey üzerinde Haziran 2013 tarihinde bir saha araştırması olarak gerçekleştirilmiştir.
Araştırmanın analiz aşamasında ikili karşılaştırmalar kullanılarak bağımsızlık için ki-kare testleri kullanılmış ve kurulmuş olunan hipotezler için aşağıdaki sonuçlar elde edilmiştir. İstatistiksel olarak elde edilen bu sonuçlar ilgilenen uzmanların bilgilerine sunulmaktadır.
Bu sonuçlara göre;
Kulüplerin ekonomik gelişmişlik seviyesinin futboldaki başarıyı etkilediği görüşü büyük orandadır. Bunun yanı sıra futboldaki başarıyı coğrafi-kültürel ve ailevi unsurların, siyasi faktörlerin, yabancı uyruklu oyuncu sayısının fazla olması, A Milli Futbol takımı antrenörünün yerli ya da yabancı olması ile taraftar desteği gibi etkenlerin anlamlı olduğu gözlemlenmiştir.
Araştırmaya göre, 2014 Dünya Kupası için yapılan eleme maçlarında Milli takımımızın aldığı yenilgiler en çok teknik kadronun ve sporcu kadrosunun yetersizliği nedenlerine bağlanmıştır.
Futbolcuların futbola yönelme nedenleri arasında Milli takıma kadar yükselmek ve futbol oynamayı sevmeleri düşüncelerinin büyük oranda yer aldığı görülmüştür.
Futbolculara yapılan anket sonuçlarına göre futbolcuların antrenörüyle olan iletişimlerinin başarı üzerinde büyük etkisi olduğu görülmüştür.
Futbolcuların antrenörüyle aynı veya farklı uyruklu olmasının başarı üzerinde etkili olduğu görülmüştür.
Teknik kadro çalışanlarına yapılan anket sonuçlarına göre hakemlerin maç sonucu üzerinde etkili olduğu görülmüştür. Aynı zamanda kulüp başkanlarının spor bilimi konusunda bilgili olması başarı üzerinde etkisi olduğu sonucu çıkmıştır. Teknik kadro çalışanlarına göre futboldaki alt yapı eğitiminin % 25,8’i yeterli olduğunu düşünürken, % 74,2’si yetersiz olduğunu ve takımların alt yapılarında yetişen oyuncuların Türkiye Süper Liginde yer alma oranı yıllara göre artmadığı sonucuna varılmıştır.
Medya sektörü çalışanlarına göre, kulüplerin futbolcular üzerindeki hem sosyal hem de görsel medyada uyguladıkları baskıyı % 80,8 i tasvip etmediklerini söylerken, % 19,2’si tasvip ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Bunun yanı sıra kulüp yöneticilerinin, teknik adamların, Futbolcular, taraftar desteklerinin medyaya sağladıkları haberlerin yetersiz olduğunu ifade etmişlerdir.
Ankete katılan tüm birimlerin % 36,7’lik kısmını Galatasaray, % 22,1’lik kısmını Fenerbahçe, % 20,2’lik kısmını Beşiktaş, % 21’lik kısmını ise diğer takımların taraftarlarını oluşturmaktadır.
Ankete katılan futbolcuların % 52’si futbolu sevdiği için, % 30’u Milli takıma kadar yükselmek için, % 15’i çok para kazanmak için, % 3’ü ise sağlıklı yaşamak için futbola yönelmişlerdir.
Ankete katılan futbolcular, takımlarında bulunan yabancı uyruklu oyuncuların, kendi performansları üzerinde %11’lik kısmı iyi yönde, % 8’lik kısmı kötü yönde etkilendiğini düşünürken, % 81 lik kısmı ise etkilenmediğini düşünmektedir.
Futbolculara göre, antrenörün deneyimli olması, futbolcuların başarısı üzerinde olumlu yönde bir etkisi vardır.
KAYNAKLAR
*Acet,M., (2011).Uluslararası Spor Araştırmaları Dergisi, Futbol Ekonomisi:Türkiye Örneği.
*Ak_ar, T., (2007), “Futbol Ekonomisi ve Endüstriyel Futbol”
*Çimen, S., (2007). “Ankara Bölgesi Klasman Futbol Hakemlerinin Kişilik Özelliklerinin İncelenmesi”.
*Kamak, İ., (2012). Türkiye Futbol Federasyonu Futbol Gelişim Bülteni, Sayı:1.
*Maranc1, B.ve Müniroğlu,S., (2001). “Futbolda Kaleci ile Diğer Mevkilerde Bulunan Oyuncuların Motorik Özellikleri, Reaksiyon Zamanları ve Vücut Yağ Yüzdelerinin Karşılaştırılması”,
*Özçalayan, M., (2012), “Türkiye Futbol Federasyonu Futbol Gelişim Bülteni”.
*Öztürk, F., (1998). “Toplumsal Boyutlarıyla Spor”.
*Puga, N. (1991). “Physical Profile of a 1st Division Portuguese Professional Football Team.Second World Congress on Science and Football Abstract Book”, Netherland.
*Y1ld1r1m, Y. (2008). “Sporun Medyaya Yansıyış Biçimleri”.
*Ak_ar, T., (2011). “Türk Futbol Kulüplerinin Finansal Yeniden Yapılanması ve Yönetimsel Sorunlarına Çözüm Önerileri” .
*http://www.tff.org
*http://www.sporakademisi.com
*http://www.tdk.gov.tr
*http://www.belgeler.com
*http://www.fifa.com
