Haber-Röportaj: İlker ÇAKAN
Türkiye’de ve dünyada kayısı üretimi ile ünlü Malatya ; Elazığ, Bingöl, Muş, Van çöküntü alanının güneybatı ucunda yer almaktadır. Çevresini doğuda Elazığ ve Diyarbakır, güneyde Adıyaman, batıda Kahramanmaraş, kuzeyde Sivas ve Erzincan illeri çevirir. Malatya’nın toplam nüfusu 733.789, il merkezi’nin nüfusu ise 449.333’dür. İl nüfusunun 492.411’i (% 67) şehirde, 241.378’i ise ( % 33) köylerde yaşamaktadır. İl topraklarının yüzölçümü 12.313 km2’dir. Malatya’da merkez ilçe hariç, 13 ilçe, 496 köy bulunmaktadır. Ayrıca biri merkez, 13’ü ilçe ve 39’u kasaba belediyesi olmak üzere toplam 53 belediye teşkilatı mevcuttur. Malatya’da, ilin ekonomik gelişiminde kayısı çok önemli bir role sahiptir.
Malatya Valisi Doç. Dr. Ulvi Saran kısa bir süre önce göreve başlamasına ilin temel sorunlarına önem çalışmalar hızlı bir şekilde başlamış. Bu konuda yeni, uygulanabilir projeler geliştirmiştir. Özellikle tarım, hayvancılık, meyvecilik, eğitim, turizm, ağaçlandırma konusundaki projeleri hayata geçirilmeye başlamış.
Bu çalışmaları ile Malatya halkının sevgisini kazanmış olan, çalışkan, devlet adamı ve “Yönetim bir bütün olarak görülmelidir. Bulunduğu çevre ve hizmet alan halkı ile bütünleşmeli ve kaynaşmalıdır. Yönetimi onlarla paylaşmalıdır. Onların genel katkısını; ilin yönetimine, ilin genel girişimine sağlamalıdır. Bu böyle olmalıdır. Bunlar genel yöneticilerin özellikleridir.” vurgulaması yapan, Malatya Valisi Doç. Dr. Ulvi Saran Malatya konulu yaptığım röportajda şunları söyledi;
“Malatya üzerinde geniş bir değerlendirme yapılabilir. Malatya Doğu Anadolu’yu batıya bağlayan, doğu ile batı arasındaki alanda önemli bir kavşak noktasıdır. Bu hem ulaşım alt yapısı itibariyle, hem ticari ve ekonomik potansiyeli ile demokratik ve sosyal yapısı ile ortaya çıkan bu gelişmedir. Malatya bu yönleriyle oldukça yüksek potansiyeli bulunan, .çevresini etkileyen ve çevresindeki gelişmeleri kontrol eden bir ildir. Özellikle Türkiye’nin siyasi ve ekonomik hayatında yetiştirdiği ünlü isimleriyle söz sahibi olan, iki cumhurbaşkanı çıkarmış, Türkiye’nin siyasi kadrolarına sürekli kaynaklık etmiştir. Bunun yanı sıra İstanbul’da ekonomik potansiyeli çok yüksek Malatyalı vardır. Özellikle tekstil ve inşaat sektöründe, diğer hizmet sektörlerinde de çok sayıda Malatyalı vardır. Başarılı işadamları ilimizin gururu olarak hizmet ediyorlar. Bu Malatya’nın güçlü dinamiklere sahip olduğunu gösteriyor. Aynı zamanda Malatya merkezide ciddi sanayi tesislerine sahiptir.
Kayısı çapında ülkemizin gururu olan Malatya
İki organize sanayi bölgesi alanlarının tamamının dağıtılmış olması, üçünü sanayi bölgesi olarak ayrılacak alanın genişletilmesi bunu gösteriyor. Aynı zamanda burada önemli tesisler var. Tekstil sektöründe Türkiye çapında dağıtım yapan firmalarımız var. Diğer sanayi dallarında da ciddi girişimler var. Çevre illere kıyasla Malatya’nın günümüz merkezi olduğunu gösteriyor. Kayısı çapında ülkemizin gururu olan Malatya’da kuru kayısı üretiminin dünya çapında % 80’nin Malatya’da üretilmesi önemlidir. Malatya kayısısı olarak dünyada bunu gösteriyor. Burada tarım ve hayvancılığın önemsenmesi, gerekiyor. Türkiye’nin doğu bölgesinde de burada hayvancılıkta bir gerileme vardır.
Özellikle hayvancılık zayıflamış durumdadır. Bu konuya dönük projelerimiz var. Vatandaşların hayvan yetiştirecek potansiyelini artıracak, vatandaşların sürekli yetiştiriciliğine dayanan, garantili, sözleşmeli et besiciliği yapılması bunların başında geliyor. Kayısı şu anda ağırlıklı meyve olmasına rağmen, kayısı dışındaki alternatif ürünlerin yetiştirilmesi, geliştirilmesi gerekiyor. Özellikle kırsal bölgedeki halkın gelir ve istihdamını çözmesi açısından bölgemizde ciddi ataklar yaptık. Meyveciliği bölgemizde geliştirmek üzere ciddi ataklar yaptık. Diğer meyveler içi örnek bahçeler oluşturulması ve üretimin geliştirilmesi çalışmaları devam ediyor. Soğuk hava depoları ve yeni meyve suyu fabrikaları ile çalışmalarımız var. Özellikle soğuk hava depoları fiyat artmasında önemli bir etkendir.
Kayısının daha hijyenik şartlarda muhafazası için çalışıyoruz
Kayısının daha hijyenik şartlarda muhafazası için çalışıyoruz.
Malatya’nın turizm potansiyeli de önemlidir. Arslantepe höyüğü gibi çok önemli tarihsel arkeolojik bölgesi var. Buranın M.Ö.7.yüzyıllara kadar dayanan geçmişi var. Burası Açıkhava müzesine dönüştürüldü. Burada ; kervansaray, cami, gibi Selçuklu eserlerinin bulunması burada önemlidir. Arapkir ve Darende ilçemiz tarihi değerleri ile öne çıkıyor. Bütün bu potansiyel imkânların iyi değerlendirilmesi gerekiyor. Bizimde tarım, hayvancılık, organize sanayi bölgelerinin geliştirilmesi, turizm potansiyelinin geliştirilmesi çalışması yapacağız. Darende ilçemizde çok güzel bir kanyomuz vardır. Burada dini turizmin gelişmesi için çok önemli bir yerdir. Arapkir’de çok güzel değerlerimiz var. Malatya kültürüyle de ün yapmış bir ilimizdir.
Tarihi ve kültürel birikimleri toplamak gibi bir girişimimiz olacaktır
Tarihi ve kültürel birikimleri toplamak gibi bir girişimimiz olacaktır.Kayısı imalatının geliştirilmesi gerektiği bir üründür.Şimdiki yetiştirme ve pazarlama yöntemlerinin daha da geliştirme ihtiyacı var. Bu nedenle başlangıcından son aşamaya kadar, sofraya ulaşana kadar kaliteyi ve ideal şartları güvence altına almak için harekete geçtik. Kayısının daha iyi şartlarda yetiştirilmesi, toplanması, kurutulması noktasında, işlenmesi, nakli pazarlanması ve ihracatını bu aşamaları kapsıyor. Her aşamada dünyada standartlarına uygun olması için standartlar dizisi oluşturarak, bu standartlara göre işleminin yapılarak, uluslararası piyasada daha iyi yer alması için çalışmalarımız olacaktır. Kayısı sektörü dışında diğer sektörlerde de geniş bir imkân var. Bunun önü giderek artıyor. Yeni bir alışveriş merkezi, yeni bir beş yıldızlı otelimiz açıldı.
Malatya pek çok açıdan özellikle ticaret ve ticari girişimler için iyi bölgedir
Malatya pek çok açıdan özellikle ticaret ve ticari girişimler için iyi bölgedir. Kalkınma Ajansının burada kurulması ciddi bir olaylık sığayacaktır. Bunun Malatya’nın gelişimine katkısı olacaktır. Malatyada okur-yazarlık durumu gittikçe gelişiyor. Okuryazarlık oranı hayli yüksektir. Anaokullarına önem veriyoruz. En önemlisi Malatya’daki ağaçlandırma çalışmalarının artık birkaç katına çıkarılması gerekir. Malatya’nın eteklerine yaslandığı Bey dağı yamaçlarında 500.000 kişiyi barındırması nedeniyle önemli bir yerdir. Burası aynı zamanda Malatya’nın simgesidir. Buraya da değil dağlar silsilesi demek daha doğru olacaktır. Pek çok tep ve dağdan oluşuyor. Bu dağlar tamamen çıplak ve çoraktır. Erozyona maruz kalması nedeniyle kısa sürede tedbirler alınması gerekir. Buranın ağaçlandırılması gerekir. Daha doğrusu buranın ağaçlandırılan bölgeye dönüştürülmesi gerekir.
Her ilçemize en az 150.000 fidan dikimi projelerimiz gerçekleşiyor
Geçmişte burada bir orman vardı. Burada yapılması gerekli bir atak başlattık Bu atakla orman varlığının Malatya’da kısa süre içinde geliştirilmesi, elden geçirilmesine yöneliktir. Bu sadece kamu kuruluşlarını değil, kamu özel tüm kuruluşları kapsıyor. Bu kampanya yediden yetmişi herkesi kapsayan bir kampanyadır. Bu kampanyayı başlattık. Önümüzdeki bahar ve Ekim dönemlerinde. Daha sonraki yıllardaki dönemlerde devam edecektir. Her ilçemize en az 150.000 fidan dikimi projelerimiz gerçekleşiyor. Her sektörden bu katılımları alıyoruz. Dağları ve ovaları ile daha bir yeşil Malatya hedefliyoruz. Bu konuda harekete geçtik ve ciddi adımlar attık. Bunlar gittikçe gelişiyor.
Yönetim bir bütün olarak görülmelidir. Bulunduğu çevre ve hizmet alan halkı ile bütünleşmeli ve kaynaşmalıdır. Yönetimi onlarla paylaşmalıdır. Onların genel katkısını; ilin yönetimine, ilin genel girişimine sağlamalıdır. Bu böyle olmalıdır. Bunlar genel yöneticilerin özellikleridir. Mülki idare amirinin özellikleridir. Bu mülki idare amirler çevresini iyi dinlemeli, çevresine bir şeyler vermelidir. Onların katkılarını almalıdır. Benim bakış açım budur. Resmi görevleriniz vardır. Bunun dışında bulunduğunuz çevrenin iyiye götürülmesi ile ilgili, görevler vardır. Bu anlamda yapılacak çok çalışma vardır. Bunlar halka rağmen olmaz. Yanlız başına olmaz. Halkla birlikte, halkın katılımıyla, katkısıyla olur. Bu yapıldığı takdirde verilecek sonuç kat ve kat kendisini gösterir. Bunlar önemli noktalardır.”
