Haber-Röportaj: İlker ÇAKAN
Kemer, Antalya bölgesinde turizmin kalbidir. Bölgenin en büyük turizm merkezlerinden birisidir. Buradaki ekonomik ve turizm göstergeleri ülkemizin turizm vitrinini ve gerçeğini çizmeye örnek teşkil etmektedir. Antalya- Kemer Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifi Başkanı Bolat Ünsal, Antalya ve Kemer’de turizm konulu yaptığım röportajda şunları söyledi;
Kemer ekonomisi her geçen yıl hızla çöküntüye doğru gitmektedir
“Kemer turizmin kalbidir. Turizmin başkenti Antalya, Kemer’de Antalya’nın en önemli turizm beldesidir. Türkiye’de önce alt yapısı tamamlanmış, sonra üst yapıya geçilmiş tek tatil beldesi Kemer’dir. Kemer alt yapıya geçildiğinde belde idi, üst yapıya geçildiğinde ilçe olmuştur. Kemer turizm ilçesidir. Kemer 1980’li yılların başında Dünya Bankasının el attığı Güney Antalya Projesi çerçevesinde elli bin yatak kapasitesi planlanmış bir turizm beldesidir. Esnafın geçim kaynağı turizme endekslidir. Bütün ekonomik verileri turizme göre baz almak gerekir. Ne yazık ki Kemer ekonomisi ilk turizm başlangıcındaki 19801990 yıllardaki gününü mumla aratmaktadır. O dönemlerdeki esnafın kazandığı paranın bugün onda birini kazanamamaktadır. Kemer ekonomisi her geçen yıl hızla çöküntüye doğru gitmektedir. Kooperatif olarak toplam 834 üyemiz vardır. Üyelerimizin gelir kaynakları turizme bağlıdır. Ekonomik göstergelerdeki düşüşü, son zamanlardaki büyük otellerin uyguladığı her şey dahil sistemi Antalya bölgesinde olduğu gibi, Kemer bölgesinde de esnafın çökmesine neden olmuştur. Ben bu durumu buna bağlıyorum.
Esnaf turizmde kendisine çeki düzen vermelidir
Her geçen yıl esnafın gelirleri gerilemektedir. Uygulamalar başka ülkelerde farklı, bizim ülkemizde farklıdır. Her şey dahil sistemi diğer ülkelerde sadece meşrubatlarda uygulanmaktadır. Ülkemizde bu sisteme alkollü içkilerde dahil edilerek esnafın kazancı kısıtlanmaktadır. Tur düzenleyen operatörlerin kendi çıkarları doğrultusunda kendi alışveriş merkezlerine müşterileri götürmesi de, buradaki esnafın işini oldukça olumsuz yönde etkilemektedir. Esnaf turizmde kendisine çeki düzen vermelidir. Yıllarca bu yanlış yapıldı. Komisyon usulü çalışan insanları esnaf buraya doldurdu. Mal almayan turistlere hakarete varacak davranışlar sergileyenler oldu. Esnaf önce kendisini düzeltmelidir. Esnafın sattığı ürünlerin sağlığa zararlı tezine katılmıyorum. Lokanta türü yerlerin ürettiği ürünler belediyenin veteriner denetiminden geçerek, o vitrine kadar geliyor. Otellerde de sahte içkilerin yakalandığı haberlerini zaman zaman basından izliyoruz. Onlarda kendilerini bu işten soyutlamasınlar. Fiyatı düşürürken, kaliteyi düşürmenin rekabet açısından bu ülkeye getireceği hiçbir şey yoktur. Kaliteyle ucuz hizmet veriyorsanız ona diyeceğimiz yoktur.
Her şey dahil sistemine devlet sınırlamalar getirmelidir
Her şey dahil sistemine devlet sınırlamalar getirmelidir. Sonuçta her şey dahil siteminden otellerde çok büyük zarar görüyor. Hatta bu sistem zaman zaman gündeme gelmektedir. Yurt dışından gelen bir yabancı evinde kaldığı günlük masraflara burada kalıyor. Kışı burada geçiriyorlar. İki-üç ay kemerde kalıyorlar. Bunlar para bırakmıyorlar. Bundan otelci de zarar ediyor. Haftalık 8090 Euro’ya tatiller düşüyor. Bununda bir mantığı yoktur. Türkiye’deki tur operatörleri ve oteller iç turizme yıllarca şaşı baktılar. Çünkü o zaman işler iyiydi. Yurt dışından paralı müşteri getirebiliyorlardı. Kalitesiz turist gelmeye başlayınca, iç pazara yönelmek yıllar sonra akıllarına geldi. Bugün ülkenin içinde bulunduğu birtakım ekonomik sıkıntılar var.
Otellerde kışın 20 Euro’ya turist kalıyor
Millet ekonomik olarak bir çıkmazda, bir darboğazdadır. Ne kadar tatile gidebilir, ne kadar seyahat edebilir düşünülmesi gereken bir konudur. Otellerin iç müşteriye de fiyat kırmaları başladı. Bunlar yeterli değildir. Örneğin, otellerde kışın 20 Euro’ya turist kalıyor, yerli müşteriye ise 50 Euro fiyat çekiliyor. Son yıllarda Kemer ve Antalya bölgesini istila eden Rus pazarı bir gerçektir. Tur operatörlerinin Avrupa pazarlarını da ihmal etmemeleri, oralara yönelmeleri gerekir ki kaliteli turist getirebilsinler.
Gelen turistler para bırakmıyor. Turist kalitesi oldukça düştü
Antalya bölgesine en çok Rus ve Alman turist gelmektedir. Gelen turistler para bırakmıyor. Boş gezip gidiyorlar. Gelen turist kalitesi oldukça düştü. Yıllar önce ülkeye 5 milyon turist giriyordu, bugün 12 milyon turist giriyor. Ancak gelen turistler, daha önceki yıllarda gelen 5 milyon turisttin bıraktığı parayı bırakmıyor. Bu nedenle Tur operatörlerinin kaliteli turist getirmesi gerekir. Bu nedenle iç turizme yönelmek gerekir. Kendi vatandaşımıza tatile çıkabileceği dönemlerde bu imkân tanınmadı. Ülkenin içinde bulunduğu ekonomik durum bellidir. İnsanlar gırtlağına kadar borcun içindedir. Şu anda insanlar ne kadar tatile çıkabilir bu bir tartışma konusudur.
Şu anda esnaf günü kurtarmanın peşindedir
Şu anda esnaf günü kurtarmanın peşindedir. Kredisini kredi ile kapatmak durumundadır. Uzun yıllardır ben bu kurumun başkanıyım. Bu yaz esnafımıza kredi dağıttık. Devletin son yaptığı uygulama belki çıkış noktası olabilir. İmalatçıya verdiği sıfır faizli krediyi tabana yayması gerekir. Esnafında eksikleri vardır. Devletin aynı zamanda esnafı da eğitmesi gerektiğini düşünüyorum. Her şeyi devletten beklememek gerekir. Buna mesleki kuruluşlar da el atmalıdır. Bunun çalışmasını bu yıl ben Kemer’de başlatacağım. Kışın zaman içerisinde esnafa eğitim çalışmaları vereceğiz. Bu nedenle kendimizi çağa ve ekonomik koşullara hazırlayacağız. Yeni gelinen ekonomik ortamda nasıl mücadele edilir. Onların yöntemlerini esnafımıza öğretmeye çalışacağız. Esnafımız % 80’i kredi kullanıyor. Son yıllara göre borcunu ödeyemeyen esnafımızın sayısı yüksektir. Ama Türkiye’deki diğer il ve ilçelere göre iyi konumdayız. Esnafımız topluma hizmet verdiği için, topluma yakışır kıyafet giymeleri gerekir.Kemer sıcak bir bölge olduğu için de esnafa özel kıyafet uygulaması mümkün olmaz. Esnafımıza yabancı dil kursu vermek için geçen yıl duyuru yaptık, ancak yeterli talep olmadı. Herkes iletişim kuracak kadar yabancı dile sahiptir diye kursa katılmadıklarını düşünüyorum.”
