Trabzon iline bağlı Of ilçesi sosyal ve kültürel yönden gelişmiş bir ilçedir. Of Kaymakamı Tuncay Sonel Türkiye’de halka dayalı kamu yönetiminde herkesin örnek alması, yaptığı uygulamalardan ders çıkartılması gereken, Türkiye örneği bir yöneticidir. Halka dayalı yönetimde mutlaka başarılı olmak için Kaymakam Tucay Sonel’i izlemek gerekir. Gerçekten halka dayalı, gönülden bir yönetim anlayışını gördüğünüzde duygulanmamak mümkün değildir. Bu nedenle halka dayalı yönetimde başarılı olmak için mutlaka Of Kaymakamı Tuncay Sonel’i iyi tanımak gerekir. Türkiye’de halka dayalı yönetimde başarıyı zirveye taşımış, Of Kaymakam Tuncay Sonel’i sizlere tanıtmaya çalışayım. Bu yazıyı okuduğunuz da böylesi de varmış diye duygulanacağınızı şimdiden hissediyorum;
Kaymakam Tuncay Sonel,1970 yılında Adana doğumlu olup, ilk ve orta öğrenimini Adana’da tamamlamış. Adana Erkek Lisesi’nden sonra, 1988 yılında girdiği İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Kamu Yönetimi Bölümünden 1992 yılında lisans; yine aynı Fakültenin Kamu Yönetimi Anabilim Dalında 1995 yılında Yüksek Lisansını tamamlamıştır. Mülki İdare Hizmetleri Sınıfına ise 1994 Yılında Aydın Kaymakam Adayı olarak atanmıştır. Kütahya-Simav Kaymakam Vekilliği, Ankara-Güdül, Gümüşhane-Köse, Kırklareli-Vize, Şanlıurfa-Birecik Kaymakamı olarak görev yapmış ve 1 Eylül 2008 tarihinden itibaren de Trabzon-Of Kaymakamı olarak görev yapmaktadır.
Bu süre zarfında Ankara, Gümüşhane, Kırklareli, Şanlıurfa,Trabzon Valilerinden 10 Takdirname, Milli Eğitim Bakanından 2 Takdirname, 2004 Yılında Kırklareli Gazeteciler Cemiyeti tarafından Yılın Kaymakamı Ödülü, 2005 yılında Anadolu Basın Birliği tarafından Yılın Kaymakamı Ödülü, 2006 Yılında Yoksullarla Yardımlaşma ve Eğitim Vakfı tarafından Yılın Yetim Babası Ödülü,2006 Yılında Türk İdareciler Derneği tarafından Vali Galip Demirel Sosyal Hizmet Ödülü dalında Yılın İdarecisi Ödülü,2007 Yılında Siyaset Dergisi’nden Yılın Kaymakamı Ödülü,2007 yılında Türkiye Çocuk Zirvesi tarafından Çocuk Hakları Çocuk Dostu Ödülü,2008 yılında İZDER(Seçilmiş ve Atanmışları İzleme Derneği)tarafından yılın Kaymakamı ödülünü aldı.
1999 yılında Ankara-Güdül Belediye Meclisince,2001 yılında Gümüşhane-Köse Belediye Meclisince,2005 yılında Kırklareli-Vize ilçesine bağlı Çakıllı ve Sergen Belediye Meclislerince,2008 yılında da Şanlıurfa-Birecik Belediye Meclisince Fahri Hemşehrilik beratları verilmiştir. Evli, eşi İngilizce Öğretmeni olup iki çocuk babası olan Kaymakam Tuncay Sonel iyi derecede İngilizce bilmektedir.
15 yıllık meslek hayatında çalıştığı bölgelerde başta eğitim olmak üzere, sağlık, tarım, istihdam alanlarında ve özellikle de sosyal projelerdeki örnek ve başarılı çalışmalarla, kişiliğiyle, halk adamı özelliğiyle yöre insanının gönlünde taht kurmuş Türkiye’de örnek bir kamu yöneticisidir. Özellikle yetim öksüzlerin, engellilerin, yaşlıların kendi deyimiyle Anadolu’da arkası olmayanların yanında olmuş bir kaymakamdır. Yöre ve yöre insanına faydası olacak birçok hizmette bulunmuştur. “Biz fikriyle” ekip çalışmasıyla Türkiye gündemine oturan projelere imza atmıştır. Bundan dolayı da birçok kurum ve kuruluştan çeşitli ödüller almıştır. Ama asıl ödül halkın kendisine gönülden verdiği sevgidir.Kaymakam Tuncay Sonel, gönülleri fethetmenin her şeye değer olduğunu belirtiyor.Çalıştığı ilçelerde ona kimi Atom karınca, kimisi Robin Hood, kimisi çılgın kaymakam, kimisi de hamsi gibi kıpır kıpır diye lakap takmıştır. Hatta ona pire gibi kaymakam diyenler bile oldu. Hakkında süper kaymakam diye birçok köşe yazısı yerel ve ulusal medyada çıktı. Şimdi bu değişik ve sıra dışı kaymakamın çalıştığı bölgelerde yapmış olduğu başarılı ve örnek, bir o kadar da ilginç projelerden bazılarını sizlerle paylaşmak istiyorum;
Yetim ve öksüzlere mektup projesi
Çalıştığı yörelerde yetim ve öksüz çocukları tespit ederek, onlara mektup yazmıştır ” Eğer anneniz veya babanız hayatta olsaydı, özlemini çektiğiniz, annenizden ve babanızdan almasını istediğiniz şey ne olurdu ?” sorusu üzerine tüm yetim ve öksüzlerin isteklerini yerine getirmiş ve onları böylece kayıt altına alarak, devletin her zaman sıcak şefkatini ve sıcaklığını göstermiştir. Yol yaparsınız, bina da yaparsınız ama siz eğer en uzak köy ya da mezradaki yetim ve öksüzü unutursanız, ona sahip çıkmazsanız, yaptığınız diğer işlerin hiçbir önemi yoktur diyerek bu konudaki hassasiyetini her ortamda dile getirmiştir.
Lastik ayakkabıya son projesi
Özellikle Şanlıurfa- Birecik’te görev yaparken köy gezilerinde yırtık lastik ayakkabı ve çorapsız öğrencileri kış soğuğunda okula gelmelerinden dolayı etkilenerek lastik ayakkabıya son projesini başlatmış ve böylece 10.000 çocuğa 10.000 çift ayakkabı ve ayakkabı rengine uyumlu 10.000 çift çorap dağıtarak onlara devletin sıcaklığını göstermiştir.
Haydi, kızlar okula projesi
Özellikle Kız çocuklarının okullaşması yönünde teşvik edici projeler yapmıştır. Kızların ilköğretim okuluna devamının yanı sıra liseye de devamlarının sağlanması hususunda ikna yöntemiyle kurduğu ekiplerle birlikte aile ziyaretleri yapılmış ve binlerce çocuğun okumasına vesile olunmuştur. Bu kapsamda okuyup ve şu an da çeşitli görevlerde bulunun birçok kız çocuğu bulunmaktadır. Kısacası onlara hem babalık, hem de ağabeylik yaparak okumalarına yardımcı olmuştur. Özellikle Birecik’te göreve başladığında sekizinci sınıfı bitiren kız öğrencilerden liseye devam eden öğrenci sayısı 287 iken, üç yıl içinde 1.481 kız öğrencinin liseye devamı sağlanmıştır. Yine çalıştığı yerlerde hayırseverle beraber yaptırdığı birçok ilköğretim ve lise kız yurtları olmuştur.
Liseli öğrencilere sıcak yemek projesi
Çalıştığı yörelerde köylerden ilçe merkezine liseye gelen ve öğle yemeği sıkıntısı çeken gençlere düzenli olarak her gün dört çeşit ücretsiz öğle yemeği sunmuştur ve bu uygulamaya Of’ta da devam etmektedir.
Oku kitabını, al altınını projesi
Oku kitabını, altınını projesiyle ilçe genelindeki tüm okullarda en çok kitap okuyan öğrencilere düzenli bir şekilde altın ve kitap ödülleri verilmiştir. Öğretmenleri aracılığıyla tespit edilen öğrencilerle ilgili yapılan programa her ay kendi alanlarında başarılı olmuş ünlü simalarla davet edilmiştir. Tayfun Talipoğlu, Savaş Ay, Prof.Dr.Ahmet Mete Işıkara, Rasim Özdenören, Ferdi Tayfur, Ediz Hun bunlardan bazılarıdır.
Öğren okuma yazmayı al altınlı diplomayı projesi
Öğren Okuma Yazmayı Al Altınlı Diplomayı Projesiyle çalıştığı bölgelerde yapılan alan taramalarında okuma yazma bilmeyen binlerce vatandaşa ulaşılmış açılan okuma yazma kurslarıyla başarılı olanlara altınlı belgeleri yapılan törenlerle verilmiştir. Bu proje şu an Of’ ta da hız kazanmış ve 1000’e yakın okuma yazma bilmeyen vatandaşa ulaşılmıştır.
Gonca güllerimiz solmasın projesi
Gonca güllerimiz solmasın projesi ile Okul öncesi eğitimin önemine binaen çalıştığı yerlerde bu konuya büyük önem vermiş, yeni anasınıfları açılmış, özellikle anneleri işin içine katarak onlara teşvik edici yüzlerce beyaz eşya dağıtmış ,bu çalışmada başarılı olan öğretmenler yurtdışı gezisi ile ödüllendirilmiş ve böylece büyük gelişmeler sağlamıştır.Son olarak Of’ta dört ay öncesine kadar %53 olan okul öncesi eğitim oranı bu çalışmalarla %93’e çıkmıştır.
Hatırlanmak bir gün değil her gün projesi
Hatırlanmak bir gün değil her gün projesi ile sakat ve özürlü vatandaşlarımızın sadece 3 Aralık Dünya Özürlüler Gününde değil, yılın 365 günü hatırlanması ve ilgi gösterilmesi gerektiğini belirterek, yine yüzlerce engelliye ulaşılmış ve onların tedavilerine başlanmıştır. Son iki ayda bu çalışmayı Of’ta da yaparak ilçe genelindeki 575 engelliye ulaşmıştır.
Cumhuriyetle yaşıt vatandaşların hatırlanması projesi
Cumhuriyetle yaşıt vatandaşların hatırlanması projesi ile cumhuriyetle yaşıt dedeler ve nineler tespit edilmiş, onların evlerine ziyaretler yapılmış, onlara çeşitli armağanlar vererek onları şehit aileleri ve gazilerle yemekte buluşturmuştur. Cumhuriyetimizin 85.yılı kutlamaları etkinlikleri kapsamında da Of’ta Cumhuriyetle yaşıt 106 dede ve ninemize ulaşılmıştır.
Yaptır aşını, al armağanını projesi
Yaptır aşını, al armağanını projesiyle özelikle Güneydoğu’da aşılama kampanyalarında büyük başarı sağlanmıştır.
Beyaz gülüşler projesi
Beyaz gülüşler projesiyle çalıştığı yörelerde ilçe genelindeki Okul öncesi ve ilköğretim çağında eğitim gören binlerce öğrenciye sağlıklı yaşama bilincini yerleştirebilmek ve temizlik alışkanlığını kazandırabilmek amacıyla, özel olarak içinde diş macunu, diş fırçası, kız ve erkek öğrencilere özel hazırlanmış tarak, mendil ve tırnak makasından oluşan sağlık setleri dağıtılmıştır.
Kirvem kaymakam olsun projesi
Kirvem Kaymakam Olsun projesiyle de çalıştığı yörelerde ihtiyaç sahibi binlerce çocuk sünnet ettirilerek onlara çeşitli armağanlar vererek, çocukların hayatı boyunca unutamayacakları eğlenceler yapmıştır. Elmalı şekerinden palyaçosuna, Hacivat Karagöz gösterisinden pamuklu şekerine hatta sünnet olacak çocukların faytonla gezdirilmesine kadar onlara tatlı anılar yaşatmıştır.
Yaptı resmi nikâhını, al Cumhuriyet altınını projesi
Yaptı resmi nikâhını Al Cumhuriyet Altınını projesiyle Görev yaptığı Birecik’te tespit ettirdiği resmi nikâhı olmayan 765 çifte, resmi nikâhları yaptırılmıştır. Yıllar sonra gelinlik ve damatlıklar giyilmiş, ilk defa hayatlarında kuaföre giden çiftler görülmüş hatta ilçeye getirttiği limuzinle çiftler gezdirilmiştir.
Her köye çocuk parkı projesi
Her köye çocuk parkı projesiyle köylere çocuk parkları yaptırarak onların gönlünü almasını bilmiştir. Ayrıca Binlerce oyuncak kenar mahallerdeki ve köylerdeki çocuklara kaymakamlık armağanı olarak dağıtılmış ve onların gönülleri alınmıştır. Ayrıca yetim öksüz çocuklar muhtelif zamanlarda tiyatro, sinema, sirk gösterisi gibi etkinliklerle gönüllerini alarak onlara baba şefkatiyle yaklaşmıştır.
Düğünlerde mermi atılmasın, okullarda sizin de bir tuğlanız olsun projesi
Düğünlerde mermi atılmasın, okullarda sizin de bir tuğlanız olsun projesiyle de düğünlerde silah atılmasını önlemek, çıkması muhtemel kötü olayların önüne geçmek için bu yönde bir kampanya düzenlenmiş ve vatandaşların kampanyaya katılımı sağlanmıştır.
Yeşil kuşak projesi
Yeşil kuşak projesi ile de özellikle yöre ve ülke ekonomisine katkı sağlamak, köy yollarının çift taraflı yeşillendirilmesiyle görüntü güzelliğinin sağlanması için çalıştığı bölgelerin toprak yapısına uygun yüz binlerce fidan (ceviz, zeytin gibi) dikilmiştir
Tatlı dil, güler yüz masası
Tatlı dil, güler yüz masasıyla da hükümet konağına gelen vatandaşların, kamu hizmetlerinden daha etkin ve verimli faydalanabilmesi için her görev yerinde “Tatlı dil, güler yüz masası oluşturmuştur. Her fırsatta da güler yüzün ve tatlı dilin sermayesinin olmadığını ve vatandaşa böyle davranılması gerektiğini belirtmiştir.
Gelir getirici projeler
Gelir getirici projelerle de çalıştığı yörelerde ailelere iş imkânı sağlamış, özel sektörün çalıştığı yörelere gelmesine öncülük ederek yöre ve aile ekonomisine katkı sağlayacak birçok projeler gerçekleştirmişir. Hata o kadar ki bazı vatandaşlar açtıkları işyerlerine Kaymakam Tucay Sonel’in soy ismini vermişlerdir. Sonel Gümüşçülük, Sonel Sofrası bunlara örnek verilebilir. Kaymakam Tuncay Sonel’in yaptığı hizmetlerin hepsini saymaya kalksak sayfalarca yer alacak ama hayırseverleri işin içine katarak başta eğitim olmak üzere, sağlık alanında yapmış olduğu hizmetler gerçekten onu farklı kılan başka bir özelliğidir. Hükümetin son yıllardaki KÖYDES(Köylerin altyapısını destekleme projesi)ile gelen ödeneğin birkaç katı fazlası işi yerel imkânları işin içine çekerek yapmıştır.
HAYDES projesi
Özellikle literatüre HAYDES’i kazandırmıştır. Hayırseverlerin desteği ile yapılan işler ve bu sayede devlet-vatandaş işbirliğiyle çalıştığı her ilçeye kendinden sonra da onu unutturmayacak birçok eserler kazandırmış ve kazandırmaya da devam etmektedir. Of’a gelmeden bir önceki görev yeri, bu konuda mesleğin zirvesi olmuş, devlet-vatandaş işbirliğiyle Birecik’te görev yaptığı üç yıl süresince; 263 derslik,1 kültür merkezi,1 halk eğitim merkezi, 100 öğrencilik lise kız yurdu, meslek edindirme kurs merkezi, 3 sağlık ocağı,1 ana çocuk sağlığı ve aile planlaması merkezi, devlet hastanesinin modernizasyonu, ilçe genelindeki tüm okulların ve sağlık ocaklarının bakım ve onarımları bunlara örnek gösterilebilir.
Şanlıurfa-Birecik’te göreve başlarken, 384 derslik varken üç yılda yaptırılan 263 derslikle toplam 647 dersliğe ulaşılmış ve derslik başına düşen öğrenci sayısı 57 iken, yaptırılan dersliklerle bu 32’ye düşmüş ve ilçede normal eğitime geçilmiştir. Kısacası ilçenin eğitim ve sağlık problemi hayırseverlerin de katkısı alınarak çözülmüştür. Bu ve buna benzer çalışmaları daha önce görev yaptığı yerlerde de yapmıştır. Beş ay önce Of Kaymakamlığına başlayan Kaymakam Tuncay Sonel aynı çalışmaları Of’ta da başlatmış yine hayırseverlerle görüşerek; Kültür Merkezi, Okul, Gençlik Merkezi, Öğretmenevi, Yüksek Öğrenim Yurdu ve Sosyal Tesisi, Özürlü çocuklar içim Merkez Eğitim Uygulama Okulu ve İş Eğitim Merkezi gibi eksikliği hissedilen hizmet binalarının yapılması için girişimlerden olumlu sonuçlar almış, bazılarının inşaatına başlanmıştır.
Öğrencilere yönelik ÖSS, SBS kurslarıyla da çalıştığı yerlerde yüzlerce öğrencinin üniversiteye kazanmasında yardımı olmuştur. Takdirname alan öğrencilere özel armağanlar verilerek başarı teşvik edilmiştir. Hatta okumayla ilgili ilginç ve teşvik edici projelerden son olara Trabzon Of arasındaki yolcu otobüslerine yolcular için koltuklara özel kitaplık yaptırarak yine kahvehanelerde ve berberlerde okuma bölümleri yaptırarak okumayı teşvik edici ilginç ve güzel projeler imza atmıştır. Son dönem özellikle ihtiyaç sahibi yüzlerce öğrenciye evde ders çalışmaları için ders çalışma masaları dağıtım işine girişmiş, kamuda özel sektör gibi başarılı olan kamu görevlilerine takdirin yanı sıra yurt dışı gezi ödülleri Selanik,Venedik, Halep,Şam gibi yurtdışı ödülleri ile ödüllendirmiş ve böylece başarı teşvik edilmiştir.
Kaymakam Tuncay Sonel’in en ilginç yanlarında biri de yeni göreve başladığı ilçelerde Kaymakamlığa hayırlın olsun çiçeği getirmek yerine ihtiyaç sahibi öğrenciler ve yetim öksüzlere harcanmak üzere bankada açtırılan hesap numarasına katkı yaptırması ve makamındaki kapısına “Kapıya Vurmadan Giriniz” yazısı; çünkü vatandaş rahat olmalı, devletin güler yüzü ve şefkati vatandaşa gösterilmeli, esnaflar ayrım yapılmadan her fırsatta ziyaret edilmeli, vatandaşın acı gününde taziyesine gidilmeli, mutlu gününde ise mutluluğu paylaşılmalı, çocukla çocuk, büyükle büyük olunmalıdır. Kaymakam Tuncay Sonel “Boş başak dik durur” diyor ve yaptığı bu çalışmalar ve hareketlerle herkesin gönlünde taht kuran rahmetli Erzincan eski valisi Recep Yazıcıoğlu’nu hatırlatıyor. Türkiye’de örnek yönetim anlayışı sergileyen, gönül adamı, devlete ve millete hizmet etmeyi kendine ilke edinen, hizmet etmede üstün performans sergileyen, çalışkan Of Kaymakamı Tuncay Sonel şöyle diyor;
” İşte böylesine güzel topraklarda, yüreğimizdeki sevdamız olan büyük ve güçlü Türkiye aşkıyla, “biz” duygusu, ekip çalışması ve devlet-vatandaş işbirliğiyle güzel memleketimizin güzel insanlarına hizmet etmenin onurunu ve mutluluğunun yaşıyoruz ve yaşayacağız. “
Böylece Türkiye’de yönetimde üstün başarı örneği sergileyen ve sıra dışı yönetim anlayışı uygulayan kaymakam ve valilerin çoğalması dileğiyle
