Maden Tetkik Arama Genel Müdürlüğü MTA tarafından yeni diri fay haritası yayımlandı
Maden Teknik Arama Genel Müdürlüğü (MTA), diri fat hatları haritası üzerinde bölgeleri inceliyor. Buna göre, 5,5 ve üzerinde deprem üretebilecek olan 45 ilde 110 ilçeyi kapsayan 485 fayın riskli durumda olduğu belirlendi.
Yeni MTA diri fay hatları haritasına göre, en aktif diri fay, Tokat Niksar’dan çıkarak Amasya, Kastamonu, Karabük ve Bolu’yu geçiyor, Adapazarı’na kadar ulaşıyor. Adapazarı Akyazı’dan çıkan bir başka fay da, İzmit Körfezi’ne kadar uzanıyor. En son 1912’de kırılan Tekirdağ fayı da Şarköy’de karaya çıkıyor, buradan da Saros Körfezi’ne ulaşıyor. Bursa’nın güneydoğusundan gelen çok sayıda diri fay, kentin kuzeybatısına kadar uzanıyor.
Deprem haritasına göre; Çınarcık, Mecitözü-Sungurlu ve Ecemiş de, Türkiye’nin diri fay hatları arasında bulunuyor. Erzincan’da 1939’da 7.9 büyüklüğünde deprem üreten fay da, kentin doğusundan başlayarak, Amasya’nın batısına kadar uzanıyor. Muş Varto, Bingöl Karlıova ve 1975’te 6.6 büyüklüğünde depreme neden olan Lice fayları da haritada bulunuyor. Ege’de de özellikle Gediz deltası altındaki diri fay büyüklüğü ile dikkati çekiyor. Bu fay, Sarıgöl’den Salihli’nin doğusuna kadar uzanıyor.
Diri fay nedir?
Diri fay veya aktif fay, tarihsel olarak incelendiğinde daha önce deprem oluşturmuş ve yeniden deprem yaratma ihtimalinin kuvvetli olduğu tüm faylara teknik bir jeoloji terimi. Yer kabuğundaki çeşitli ölçekteki kayma yüzeyleri, fay olarak isimlendirilir. Fay hattı canlılıkları sadece yazılı tarihsel kataloglardan değil aynı zamanda tarihi yapıları etkileyen faylanma işaretlerinden de anlaşılabilir.
Yeni MTA diri fay haritasına göre deprem riski taşıyan ilçeler listesi
Adıyaman- Gölbaşı
Afyon- Çay, Dinar, Kızılören, Sandıklı
Ankara- Şereflikoçhisar
Antalya- Demre
Aydın- Bozdoğan, Germencik, İncirliova, Koçarlı, Köşk, Kuşadası, Nazilli, Söke, Sultanhisar, Yenipazar
Balıkesir- Gönen, Manyaz
Batman-Kozluk
Düzce- Çilimli, Cumayeri, Gölyaka, Gümüşova, Kaynaşlı
Elazığ- Palu, Sivrice
Erzincan- Üzümlü
Eskişehir- İnönü
Antep – İslahiye
Hakkari- Şemdinli
Hatay- Erzin, Hassa, Kırıkhan, Payas
Isparta- Eğirdir, Senirkent, Uluborlu
İzmir- Kemalpaşa, Seferihisar, Tire
Kahramanmaraş- Nurhak, Türkoğlu
Kayseri- Talas, Yeşilhisar
Kırıkkale- Keskin
Kırşehir- Akpınar, Mucur
Kocaeli- Başiskele, Derince, Gölcük, Kartepe
Konya- Akşehir, Altınekin, Doğanhisar, Ilgın
Kütahya- Gediz, Simav
Malatya- Akçadağ
Manisa- Ahmetli, Alaşehir, Gölmarmara, Kırkağaç, Salihli, Sarıgöl, Soma, Turgutlu
Mersin- Çamlıyayla, Mut
Muğla- Menteşe, Milas
Muş- Korkut, Varto
Niğde- Altunhisar, Bor
Osmaniye- Düziçi, Toprakkale
Sakarya- Akyazı, Arifiye, Ferizli, Hendek, Karapürçek, Sapanca
Urfa-Bozova
Siirt- Eruh
Şırnak- Beytüşşebap
Sivas- Altınyayla, Yıldızeli
Tokat- Niksar, Pazar, Reşadiye
Van- Çaldıran, Özalp
Yalova- Altınova, Çınarcık
İstanbul ve Ankara’da diri fay yok
MTA diri fay hatları haritası verilerine göre en uzun diri fay Kuzey Anadolu hattı, İstanbul ve Ankara’da ise diri fay görünmüyor. Ancak İstanbul ve Ankara yakınlarında bulunan diri fay hatları bu illerde de risk teşkil ediyor.
Özellikle uzmanlar İstanbul depremi için zamanın yaklaştığını vurguluyor. İstanbul deprem haritasına göre Orta Marmara diri fay hattı içerisinde bir deprem riski bulunuyor.
Türkiye yeni diri fay haritasına göre birinci derece riskli bölgeler
İzmir, Balıkesir, Manisa, Muğla, Aydın, Denizli, Isparta, Uşak, Bursa, Bilecik, Yalova, Sakarya, Düzce, Kocaeli, Kırşehir, Bolu, Karabük, Hatay, Bartın, Çankırı, Tokat, Amasya, Çanakkale, Erzincan, Tunceli, Bingöl, Muş, Hakkari, Osmaniye, Kırıkkale, Siirt.
Türkiye yeni diri fay haritasına göre ikinci derece riskli bölgeler
Tekirdağ, İstanbul, Bitlis, Kahramanmaraş, Van, Adıyaman, Şırnak, Zonguldak, Afyon, Samsun, Antalya, Erzurum, Kars, Ardahan, Batman, Iğdır, Elazığ, Diyarbakır, Adana, Eskişehir, Malatya, Kütahya, Çankırı, Uşak, Ağrı, Çorum.
Türkiye yeni diri fay haritasına göre üçüncü derece riskli bölgeler
Eskişehir, Antalya, Tekirdağ, Edirne, Sinop, İstanbul, Kastamonu’yu, Ordu, Samsun, Giresun, Artvin, Şanlıurfa, Mardin, Kilis, Adana, Gaziantep’in de bazı bölgeleri ve Kahramanmaraş, Sivas, Gümüşhane, Bayburt, Kayseri, Yozgat, Çorum, Ankara, Konya, Mersin ve Nevşehir.
Türkiye yeni diri fay haritasına göre az riskli bölgeler
Türkiye Deprem Haritasına göre deprem riskinin en az olduğu dördüncü ve beşinci grupta yer alan iller ise Sinop, Giresun, Trabzon, Rize, Artvin, Kırklareli, Ankara, Edirne, Adana, Nevşehir, Niğde, Aksaray, Konya ve Karaman’dır.
Doğu Anadolu fay hattı
Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki 2 depremin daha güney batıya doğru fay hatları için yeni stres yüklediği yorumları yapıldı.
Nitekim 20 Şubat 2023’te saat 20:04’de 3 dakika arayla Hatay’ın Defne ve Samandağ ilçelerinde 6,4 ve 5,8 büyüklüğünde iki şiddetli deprem meydana geldi.
1509 büyük İstanbul depremi
Marmara Bölgesi’nde Kuzey Anadolu Fay hattı ile beraber oluşan depremler dikkat çekiyor. Bu büyük fay hattının uzantısı olan Orta Marmara diri fayı bölgede risk teşkil ediyor.
1509 İstanbul depremi 10 Eylül 1509 tarihinde merkez üssü Marmara Denizi’nin kuzeydoğusu olan 7.2 şiddetinde olduğu tahmin edilen deprem olarak kayıtlara geçti. deprem olarak kayıtlara geçti.
1766 İstanbul depremi
1766 İstanbul depremi, Marmara Denizi’nin doğusunda 22 Mayıs 1766 Perşembe sabahı olmuş gerçekleşmiş jeologların ve deprem bilimcilerin ifadesiyle çok büyük bir depremdir.
Bu İstanbul depremi Kocaeli’nden Tekirdağ’a kadar uzanan geniş bir alanda etkili oldu. Marmara kıyılarında Tsunami yarattığı kayıtlara geçen deprem, büyük hasarlara yol açmıştır. 4.000’den fazla kişi öldüğü tahmin ediliyor.
Bu İstanbul depremi sonucunda Osmanlı İmparatorluğu’nun başkentinde 4.000 ila 13.000 arasında kişi hayatını kaybetti. Yine bu büyük depremde 10.000’den fazla kişi yaralandı, yaklaşık da 1.070 hane yıkıldı ve binlerce yapı ağır hasar aldı.
İstanbul’da 250 yılda bir büyük deprem riski artıyor
Kronolojik olarak İstanbul deprem tarihi incelendiğinde son 500 yılda 2 büyük deprem göze çarpıyor. Gölcük depremi ve Düzce depremi İstanbul depremi olarak sayılmıyor.
7 şiddetinin üzerinde büyük depremlerin Orta Marmara diri fay hattı ile İstanbul depremi oluşmasının yaklaşık 250 yılda bir olması göze çarpıyor. Deprem uzmanları son büyük İstanbul depremi 1766 yılında gerçekleştiği dikkate alındığında, Orta Marmara fay hattı için yeni bir deprem riskinin arttığını ifade ediyor.
MTA Türkiye yeni diri deprem fay haritasını yayınladı
