Haber: İlker ÇAKAN
Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü ile Tarım İl Müdürlüklerinin odun dışı ürünlere yönelik yaptığı çalışmalar meyvelerini vermeye başladı. Halk tarafından Ligarba olarak bilinen Maviyemişin meyvesinden reçel, pekmez ve şurup üretiliyor ve yaprakları da çay olarak kullanılıyor.
Son yıllarda il genelinde üretimi hızla artan halk tarafından Ligarba olarak bilinen Maviyemiş meyvesi üretimine yönelik değerlendirmelerde bulunan Trabzon Valisi Abdil Celil Öz, Karadeniz Bölgesi’nin doğal ürünler bakımından zengin bir coğrafya olduğunu ifade etti. Vali Öz, “Biz bu ürünlerin değerlendirilmesi konusunda, Orman Bölge Müdürlüğümüz, Tarım İl Müdürlüğümüz ve diğer kurumlarımızla beraber yoğun bir çalışma gerçekleştiriyoruz. Bu kapsamda Orman Bölge Müdürlüğümüz hem ligarba çayı hem de ligarbanın reçelini örnek olarak hazırlamış. Ankara’da başta bakanlarımız olmak üzere milletvekillerimize ve ilgililere gönderip tanıtım için bir kampanya başlatmış. Bundan sonra da bu kampanyayı genişleterek sürdüreceğimize inanıyorum. Amacımız bu ürünü vatandaşlarımızın doğal ortamdan toplayıp işlemesi ve ambalajlayıp paketleyerek satışa sunmasıdır. Böylece ekolojik olarak doğaya uygun kırsal kalkınmanın temeli atılmış olacak. Bu ürünlerin geliştirilmesinde emeği geçenlere teşekkür ediyorum” dedi.
Maviyemiş 3.323 hektar alana yayıldı
Maviyemiş meyvesine yönelik yapılan çalışmalar hakkında Vali Abdil Celil Öz’e bilgi veren Orman Bölge Müdürü Mustafa Gedikli de, yöre halkının Maviyemiş’i kısa sürede benimsediğini ifade etti.
Orman Bölge Müdürü Mustafa Gedikli, “Halkımız tarafından Ligarba olarak isimlendirilen Maviyemiş’in doğadan toplanan yabani meyveleri yöre halkı tarafından beğenilerek reçel, pekmez ve şurup yapılarak tüketilmekte, yaprakları da çay olarak kullanılmaktadır. 2013 yılında Orman Bölge Müdürlüğümüz tarafından Maviyemiş envanter çalışmaları yapılmıştır.Yapılan çalışmalar neticesinde maviyemişin 3 bin 323 hektar alanda yayılış gösterdiği tespit edilmiştir. Yayılış alanlarındaki meyve potansiyelinin 363 bin Kg., çay olarak kullanılacak yaprak servetinin de 520 bin Kg. olduğu tespit edilmiştir. Yayılış alanları 500 m. rakımdan 1800 m. rakıma kadar çıkmaktadır. Ağırlıklı olarak Şalpazarı, Tonya, Vakfıkebir, Of ve Çaykara ilçeleri olmak üzere ilimizin tamamında yayılış göstermektedir” dedi.
Maviyemiş nerelerde kullanılıyor?
Maviyemiş ürününün nerelerde ve ne şekilde kullanıldığına dair bilgiler veren Orman Bölge Müdürü Mustafa Gedikli “Maviyemiş; taze meyve olarak, meyve suyu sanayiinde, ilaç sanayiinde, süt ve süt ürünleri teknolojisinde, kuru meyve teknolojisinde, meyveli ekmek, çörek, kek, puding ve pastalarda, baharat sanayiinde, meyve salatalarında, reçel, marmelat, jel ve konserve sanayiinde, çay (kuru yaprağı ve kuru meyvesi), diyet mönülerinde kullanılmaktadır” diye konuştu.
Maviyemiş şifa deposu
Ürünün yararlarından da bahseden Bölge Müdürü Gedikli, “Maviyemişin insan sağlığı ve beslenme üzerine birçok araştırması yapılmıştır. Anadolu Üniversitesi Bitki İlaç ve Bilimsel Araştırmalar Merkezince hazırlanan rapor ile bu konuda yapılmış diğer araştırmalarda; Bir bardak Maviyemiş meyvesinin 145 gram geldiği ve 21 gram Karbonhidrat, 1 gram protein, 0,5 gram yağ, 19 miligram C-Vitamini, 145 IU A- Vitamini ve 85 Kalori içerdiği, 100 gram yenilebilir Maviyemişin % 83’ünün su, % 0,7’sinin protein, % 0,5’inin yağ, % 15’inin karbonhidrat, % 1,5’unun lif olduğu ve 62 kalori sağladığı, Yaprak ve kuru meyvelerinden yapılan çayın ishal giderici özellik taşıdığı,
İltihaplar için dezenfektan olduğu, Çayının idrar yolu enfeksiyonlarında antibiyotik etkisi gösterdiği,
Kansere karşı vücudu koruyan enzimleri aktive ettiği, Anti kanserojen ve antioksidan özelliğe sahip olduğu, Yağlı bileşiklerin vücuttan atılmasını sağladığı, Taze olarak yenildiğinde kanı temizlediği, kan şekerini düşürdüğü, Besleyici olmasına rağmen kalori ve sodyum içeriğinin düşük olduğu, Bağırsak metabolizmasını düzenleyen lifli özelliğinin olduğu, Kan kolesterolünü düşürdüğü, kalp krizi riskini azalttığı, Gece görüş kabiliyetini artırdığı, HIV virüsünün tekrarlanmasını azalttığı, Kansere karşı savaşan Ellagic-Asit içeriğin in yüksek olduğu, Kabızlık, bulantı, mide kramplarını, damar sertliğini ve ülseri önlediği tespit edilmiştir” diye açıkladı.
Trabzon Tarım İl Müdürlüğünce yapılan çalışmalar çerçevesinde 2012 yılından beri yürütülmekte olan “Meyve Yetiştiriciliğini Geliştirme Projesi” kapsamında İl Özel İdaresi bütçesinden temin edilerek satın alınan toplam 9 bin adet maviyemiş fidanının, merkez dâhil toplam 11 ilçemizde 25 köyde 25 üreticiye bahçe kurmak üzere dağıtımı gerçekleştirildi.
2013 yılında ise İl Özel İdare bütçesinden temin edilerek satın alınan toplam 8 bin 250 maviyemiş fidanı 17-20 Aralık tarihlerinde 10 ilçeye 33 dekar olmak üzere üreticilere dağıtımı yapılacak. Bu proje ile Trabzon ili genelinde ki maviyemiş alanları 345 dekara ulaştı. Trabzon içme suyunun karşılandığı “Atasu Baraj Havzasında Organik Tarım Projesi” kapsamında da organik fındık alanları yanında 35 dönüm organik maviyemiş bahçeleri oluşturuldu.
