Haber-Röportaj: İlker ÇAKAN
Artvin iline bağlı Yusufeli ilçesi Artvin’in güneyinde, Erzurum il sınırındadır. Denizden yüksekliği 560 km, yüzölçümü 2.270 kilometrekaredir. Yusufeli ilçesinin Artvin iline olan uzaklığı 80 km.’dir. Yusufeli, yoğun turist akınına uğramaktadır. Ekolojik ve alternatif turizmin başkentidir.
Yusufeli ilçesi Kaymakamı Mevlüt Özmen ilçede göreve başlayalı bir yıl olmasına rağmen, ilçenin turizm yönünden tanıtılmasına büyük katkı sağlamıştır. Yurt dışından gazetecileri ilçeye davet ederek, yurt dışında da ilçenin tanıtılmasına katkı sağlamıştır. İlçede Kaymakamlık olarak bir turizm danışma bürosu ve mini bir etnografya müzesi açarak, Türkiye’de bir ilki gerçekleştirmiştir. Çalışkanlığı ve devlet adamlığı duruşu ile Yusufeli halkının takdirini kazanan Yusufeli Kaymakamı Mevlüt Özmen, Yusufeli konulu yaptığım röportajda şunları söyledi;
Yusufeli’nin en büyük potansiyeli turizmdir
“Yusufeli’nin en büyük potansiyeli turizmdir. Yusufeli dağların arasında hırçın bir coğrafyadır. Yolların, altyapının, tarımın, turizmin ve tüm sektörlerin gelişmesinin çok güç olduğu bir coğrafyadır. Dünya Bahçe Hayatını Koruma Derneği tarafından dünyada seçilmiş 34 noktadan bir coğrafyadır. Kaçkar dağlarının büyük bir bölümü Yusufeli ilçesi sınırları içerisindedir. Dünya Bahçe Hayatını Korunma Derneğinin dünyada ilan etiği 34 sıcak nokta yani biyolojik çeşitliliğin tamamen yaşayabileceği bir alandır. Küresel ısınmadan etkilenmeyen bir bölgedir. Yusufeli’nde 4000 çeşit çiçek böcek türü yaşamaktadır. Bu çeşitlilik dünyada bir rekordur. İngiltere’nin tümünde 60 çeşit, Danimarka’da 52 çeşit olan kelebek türü Yusufeli’de 280 tanedir. Yusufeli’ne gelen yabancı araştırmacılar ilgili makamlardan izin aldıktan sonra buraya geliyorlar.
İsrail, İngiliz ve Alman araştırmacıların özel ilgileri var
Özellikle İsrail, İngiliz ve Alman araştırmacıların buraya özel ilgileri var. Kelebek, böcek, sinek ve diğer canlı hayvan türleriyle ilgili araştırma yapmaktadırlar. Biz gelenlerden akademik çalışma yapanlarla ilgileniyoruz. Bu yıl çeşitli uygulamalar yaptık. Her bölgeye çok fazla sayıda tabela yaptırdım. Bu tabelalarda; bölgemizdeki kanun ve kurallar hem Türkçe hem İngilizce olarak yazılmıştır. Bu tabelalarda uyarı olarak çiçek toplamanın, kelebek toplamanın böcek toplamanın avcılık yapmanın yasak olduğu yazılıdır. Tabelaların yanı sıra ilçemizin tarih turizmini gösteren el broşürleri hazırladık. Broşürlerde yapılması yasak olan faaliyetler de vardır. Örneğin; gelen araştırmacıların dere kenarlarında başıboş şekilde kalmaması için izinsiz çadır kurmayı yasakladık.
Turizm ve tanıtım komisyonu kurduk
Geçtiğimiz yıl Ocak ve Şubat aylarında 8 kişiden oluşan bir turizm ve tanıtım komisyonu kurduk. Bu komisyonla profesyonel çalışmalar çıkardık. Örneğin ne yapabiliriz dedik? İlçenin yeterince tanıtılmadığı gibi bir husus ortaya çıktı. İlçe için bir tanıtım filmi yapma kararı kaldık. Daha önce Amasya’da görev yaptığım sırada böyle bir çalışmada bulunmuştum. Yusufeli için bir afiş çalışması yaptık. Türkiye’nin bazı yerlerinde bunları sergiledik. Yapılacak fuarlarda bunları sergilemeye devam edeceğiz. Kaymakamlık olarak ilçemize gelen turistlerin güzel hatıralarla dönebilmesi için hediyelik eşya yapımı gerçekleştirdik. Özel sektör bu konuda girişimci bir ruha sahip olmadığı için bunu kendimiz üstlendik. Sayın valimiz Cengiz Aydoğdu’nun ve Rize valimiz Kasım Eken’in de Kaçkar Turizm Birliğinden destekleri oldu. Bu maddi desteklerle tanıtım filmi hazırladık ve 25 ayrı afiş çalışması yaptık. Bunun yanı sıra turizm tanım komisyonu ekibimle birçok ulusal televizyon kanallarına konuk olarak katıldım.
Hem Türkiye içerisindeki hem de yurtdışındaki vatandaşlarımızın istifade edebilmesi için 10’a yakın programı da Yusufeli’nde yaptırdım. Örneğin en son yaptığımız program Memlekette Birkaç Gün’ adlı programla Almanyada’ki bir vatandaşımızın bir Almanla buraya gelmesi tarlada çalışması rafting yapması vs. gibi gösterilen bir çalışmamız oldu. Yerli ve yabancı turistlerden bu televizyon programlarının çok olumlu etkilerini aldık.Bununla beraber Turizm Bakanlığıyla birlikte bir ortak çalışma yaparak tanınmış uluslararası gezi dergilerinin editörlerini, muhabirlerini ve yazarlarını davet ettik. Bir hafta ilçemizde ağırladık. Biz Çoruh nehriyle raftingde dünyanın 127 kilometre’yle en uzun ve uygun parkuruna sahibiz. Rafting yapmak çok keyifli, sezon açılışında başladım ve birçok kez yaptım.
Yusufeli Kaymakamı Mevlüt Özmen
Yusufeli Kaymakamı Mevlüt Özmen
Raftingi herkese tavsiye ediyorum
Çok güzel bir spor olan raftingi herkese tavsiye ediyorum. Raftingde 7 derece vardır. Birinci derece amatörler için 7. derece profesyoneller içindir. Çoruh nehrinde 1’den 7’inci dereceye kadar tüm parkurları görmek mümkündür. Bununla beraber Türkiye’nin akışı en yüksek Bahral nehri ilçemizin ortasından geçer. Burada İngilizlerin en çok merak ettiği Kano sporu yapılmaktadır. Geçen yıl sezon açılışında İngilizlerin de katılımıyla rafting ve kano şenliği yaptık. Tabii ki Bahral nehri profesyoneller için çok uygun bir nehirdir. Gelenleri buraya işaret ediyoruz. İnsanlar artık turizmde alternatif arayışındadır. Biz ulusal kanallarda yaptırdığımız programlarda rafting yapmaya teşvik ederek bunun çok iyi bir spor olduğundan bahsettik. Bunun sonuçlarını yaz döneminde aldık. Raftingin yanı sıra, Yusufeli’nde 34 ayrı birbirinden bağımsız uluslararası rota var. Kuşları, kelebekleri gözleyerek ırmak kenarlarından zirveye yürüyüş yapılıyor. 80 adet deniz ve buzul gölümüz var Kaçkarların eteklerinde Erzurum’a doğru uzanan dağların eteklerinde görsel güzelliği çok yüksek olan yerlerdir. Yabancı turistlerin yanında yerli turistlerimizin de buralara gelmesi için çaba sarf ediyoruz. Buzul göllerinin yanında kamp yapma imkânları var.
Yusufeli’nin engin bir coğrafyası vardır
Yusufeli’nin engin bir coğrafyası vardır. Dağları, uçurumları, ormanları ve buzul gölleri var. Dağ yürüyüşü için gelen turistleri buralara 34 ayrı noktadan yönlendiriyoruz. Bölgeden gelen 70 adet ciple safari yapıyoruz. Bu şekilde çok ciddi bir safari turizmi oluştu. 3.937 metreye kadar çıkabiliyoruz. İlçemizin Yüksekova köyünden Arhavi’ye açılan yol çalışmalarını bitirdik. Yusufeli’nden bir vatandaşımız ciple bu yolu kullanarak Arhavi’ye ulaşabilmektedir. Safari için belli konaklama noktaları gösteriyoruz. Ev pansiyonu dediğimiz konaklama yerleri mevcut. Kültür ve Turizm Bakanlığıyla birlikte ev pansiyonculuğu kursu çalışması başlattık. Bu kursa 21 tane kursiyerimiz katıldı. Bu kursiyerlerimizin her birine cip rotaları üzerinde ev pansiyonları açıyoruz. Bu kursiyerlerimize Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’ndan 10 ile 15 bin YTL arasında kredi veriyoruz. Yusufeli çok ciddi bir tarihi birikime sahiptir. 6. yüzyıldan başlayıp 10. yüzyıla kadar Gürcü Bağratlı Krallığının imar çalışmaları olmuş. O günden bugüne kadar yaşayan tarihi eserler var. Halen ayakta olan üç büyük kilise mevcuttur. Bizim Ateş kuleler olarak bildiğimiz düşmanın geldiğini haber veren gözetleme kulesi vardır. Yaklaşık 100 km mesafeden insanların haberleşeceği şekilde yapılmıştır.
Gürcü turistlerin buraya yoğun ilgisi vardır
Bu nedenle Gürcü turistlerin buraya yoğun ilgisi vardır. Bu yıl İstanbul Büyükşehir Belediyesinin katkısıyla Bağratlı Kilisesinin tadilat çalışmalarını yaptık. İşhan kilisesi ile ilgili Gürcü Hükümetiyle ortak bir restorasyon çalışması yapılmaktadır. Çeşitli ülkelerden gazetecileri buraya çağırdık. Bu gazeteciler kendi ülkelerinde ülkemizin ve Yusufeli’nin tanıtımını yaptılar. Türkiye’nin imajının değiştiğini söylediler. Türkiye ekolojik turizmde büyük bir potansiyele sahiptir. Yusufeli, geldiğimiz noktada alternatif turizmin başkenti olmuştur. Yusufeli bu yıl 100 bine yakın turist ağırlamıştır. Turizm tanıtım anlamında her şeyi yaptık.
Turizm danışma bürosu ve müze açtık
İlçemizde daha önce bir müze ve donanımlı bir turizm danışma bürosu yoktu. Vatandaşlarımızdan Yusufeli’nin tarihi ile ilgili tarihi eserleri vatandaşlarımızdan alarak ilçemizde kaymakamlık olarak bir müze oluşturduk. Bu eşyaları halk kendisi gönüllü olarak verdi. Türkiye’de bir ilk olarak müze ve turizm danışma bürosu açtık. Bu çalışmamız Türkiye’ye iyi bir örnek teşkil edecektir. Barhal, Altıparmak vadisi Türkiye’nin en güzel vadilerinden birisidir. Altıparmak Köyü mükemmel bir görselliğe sahiptir. Burada her türlü biyolojik varlık görülmektedir. Burada girişi ücretli hale getirdik. Böylece Türkiye’de bir ilki gerçekleştirdik. Altıparmak vadisine bir giriş kapısı koyduk. Kaymakamlığımız adına bilet yaptırdık. Ancak çok cüzi b.ir ücret alıyoruz. Gelen bir turistin korunan bir alana gireceğini hissetmesi gerekir. Bölgenin hassas olduğunu bilmesi anlamında 1 YTL aldık. Gelen gelirler oradaki kilisenin restorasyonunda kullanılacaktır. İlçemizde konaklama imkânı yeterli değildir.15 bin konaklama talebini geri çevirdik. İlçemize yıllık yaklaşık yüzbin turist gelmektedir. Bu nedenle ev pansiyonculuğu kursu çalışmalarına başladık. 21 tane pansiyon açıyoruz.
Bölgemize İsrailli turistlerin yoğun ilgisi vardır
Bölgemize İsrailli turistlerin yoğun ilgisi vardır. Türkiye’nin en zengin su bölgesi Yusufeli’dir. İsrailli turistler ormanı, suyu ağacı seyrediyorlar. Gürcü Krallığının burada yaşanmış olması nedeniyle ilçemizde Gürcü turistler de yoğun görülmektedir. Daha sonra yoğun olarak İngilizler görülmektedir. Hatta Brezilyalı turistleri de görmekteyiz. Her türlü turizmin yapıldığı, Türkiye’nin en güzel bölgesidir. İlçemize her milletten insan gelmektedir. Ekolojik turizmin olduğu yerlerde, yıpranma ve bozulma görülmektedir. Bu nedenle bunu önlemek için nitelikli turizm ve nitelikli turist sloganını başlattık Kaliteli turizm ve kaliteli turist istiyoruz. Çekirge sürüsü gibi ortalığı mahfeden turist istemiyoruz. Turist olmayı bilen turist istiyoruz. Bulunduğu çevreye zarar vermeyen turist istiyoruz. Bu yönlü çalışmalar yaptık. Kaçkar Dağlarının tepesine, Yaylalar köyüne Helikopterle turistleri bırakıyoruz. Alternatif turizmde Yusufeli’yi ileri bir seviyeye taşımaya çalışıyoruz.
Yusufeli’nde boğa güreşleri yapılmaktadır
Yusufeli’nde boğa güreşleri yapılmaktadır. Bu bin yıllık bir gelenektir. Yusufeli’nin haşin bir coğrafyası vardır. Ahırlarda 56 ay kalan hayvanların, çok bunaldığı, gerildiği söylenir Bu hayvanlar bahar geldiğinde; dağlara, ovalara salındığında stresin atmak için birbirleriyle mücadelede bulundukları söylenmektedir. Bunun sonucu bir kısmının dağlardan yuvarlanarak öldükleri görülmüştür. O zaman, o dönemde yaşayan halk tarafından böyle bir karar alınmıştır. Bu nedenle bahar gelince boğaların gerginliğini atmak için güreştirilir. Doğaya daha sonra salınır. Boğa güreşinde birinci olan hayvanın diğer hayvanlar tarafından saygı gördüğü söylenir. Bu nedenle Yusufeli alternatif ve ekolojik turizmin başkentidir. Artvin’in en büyük ilçesidir. Rakım 450 metreden başlayıp, 4000 metreye kadar çıkmaktadır ve beş ayrı vadiden oluşmaktadır. Müthiş güzellikler vardır.
Yusufeli’nin yeni taşınma yerinin hazırlık çalışmaları bitti
Yusufeli’nin yeni taşınma yerinin hazırlık çalışmaları bitti. Yusufeli barajı için kredi veren Fransız ortaklı kreditörler çekildi. Şimdi Doğuş grubu yap-işlet devret modeliyle aldı. Bu nedenle baraj çalışmalarına kısa bir sürede başlanacağı söylendi. Barajın 10 yıl içinde yapılacağı tahmin edilmektedir. Çoruh nehri üzerinde 27 baraj kurulacaktır. Türkiye elektrik üretiminin %13’ünü karşılayacaktır. Bu nedenle bu baraj çok ciddi bir yatırımdır. Eskiden bu tarafa söylenilen bir söz vardır. “Su akar, Türk bakar” diye. Türk artık bakmıyor.
Kaymakam olarak; tarafsız, bağımsız olmak zorundayız
Kaymakamlar devleti temsil ettiği için; bağımsız olmak, tarafsız olmak zorundayız. Taraflar üstü olmak zorundayız. Üç yıl boyunca eğitimi devam eden hiçbir meslek yoktur. Birçok kurslardan geçiyoruz. Bize devlet nasıl olunur bilinci veriliyor. İlçelerde devletin en büyük temsilcisi kaymakamlardır. Bütün kurumların başıdır. Herkesin temsilcisi olmaya çalışıyoruz. Vatandaşın devlet olarak görmesi yapıyı tüm arkadaşlarımız vermektedir. Eskiden kalan alışkanlık olan devletin sert yüzü değiliz. Kaymakamlar proje üreten, Avrupa Birliğini çok yakından takip eden, bununla ilgili projeler üreten yöneticiler olmaya çalışıyoruz. Özel sektör bu bağlamda devlet yöneticilerinin çok gerisinde kalmıştır. Biz onlarca projeye imza attık.
Türkiye’nin en çok proje üreten ilçelerinden birisiyiz
Yusufeli olarak Türkiye’nin en çok proje üreten ilçelerinden birisiyiz. OKS sınavında başarılı olan öğrencilerimize bilgisayar aldık. Kaymakamlar donanımlı, çok daha iyi yetiştiriliyor. Projeji olarak yetiştiriliyor. Arkadaşlarımız çok yoğun olarak çalışıyorlar. Hem devletin güler yüzü, hem de devletin üreten yüzü olmaya çalışıyoruz. Kaymakamlar olarak KÖYDES projesini harçsız ve borçsuz olarak hiçbir bir sıkıntıya düşmeden başardık. Müthiş yollar yaptık. Yusufeli ilçesinde göreve başladığım bir yıl içerisinde; 35 km. ham yol, 18 km beton yol yaptık. 8.5 km. su şebeke hattı yaptık. 500 m. taş duvar çalışması yaptık. İlçemizde kapari ürünü de üretilmektedir. Kapari en önemli tarım ürünüdür. Bu ürün dağların başında yetişir. Üretim alanı yüzde beş olan kapari ürün alanını, yüzde ona çıkarmak istiyoruz. Kaymakamlar Türkiye’nin en çok üreten, en verimli kurumladır. Bizim şahsımızla alakası yok ama ama takdir edilmemesi içten bile değildir. Müthiş işler başarılıyor. Bizim yaptığımız işleri dünyanın hiçbir yerinde, hiçbir yönetici gerçekleştiremez. Yusufeli tanıtım broşürlerinde hep şunu vurguladık: Broşürdeki fotoğrafa göre slogan belirledik. “Yusufeli sizi maceraya davet ediyor. Yusufeli sizi huzura davet ediyor” gibi. “
