Amasya Valisi Halil İbrahim Daşöz
Müteşebbislik özelliğimizi de geliştirmemiz gerekiyor
Her vatandaşımızın bu konuda yapacağı fazla bir şey vardır. Bu bir maliyet de gerektirmiyor. Bu sadece bir düşünce biçimidir. Halkın eğitimi çok önemlidir. Amasya halkı çok iyi insanlardır. Ama birazcık müteşebbislik özelliğimizi de geliştirmemiz gerekiyor. Bir taraftan eğitimde çocuklarımızın daha nitelikli hale gelmesini sağlamamız gerekiyor. Zaten girişimcilik kültürünü geliştirmemiz gerekiyor. Bir taraftan alt yapımızı geliştirmemiz gerekiyor. Bir taraftan; tarımımızı, sanayimizi, turizmimizi geliştirmemiz gerekiyor. Bu iş paralel gidecek iştir.
İnternette Amasya tanıtım portalı var mı?
Amasya halkına ben şunu söylüyorum. Herkesin Amasya şehrini temsil ettiğinin farkında olmasıdır. Amasya’da zaten birçok insan bunu yapıyor. Ama; esnafın, işyeri sahibinin, meslek odalarının, lokantacılar odasının internette Amasya tanıtım portalı varmı? Örneğin x odamızın, örgütümüzün, derneğimizin internette Amasya tanıtım portalı var mı? Geldiğimiz günden beri bunu herkes yapabilir diyoruz. Ama şu bütün okullarda var. Bütün çocuklar bu işi yapıyor. 65 bin dev öğrenci farkında olmadan bu şehrin kaderini değiştiriyor. 65 bin dev öğrenci çocukların öncülük ettiği bir projedir. Valilik olarak bir tek onunla uğraşmıyoruz. Yüzlerce proje ile uğraşıyoruz. O öğrencilere mal olduğu için popüler bir projedir. Bu medyanın da ilgisini çeken bir proje oldu. Çünkü bizim gözümüzde çocuklar küçük küçük sevilecek şeylerdir.
Bugüne kadar neden hiç kimse Amasya şehrinin ulusal
televizyon kanallarında reklamını yaptırmadı?
Onlar bize üretecek şeyler değildir. Ama burada çocuklar büyüklerin yapamadığı çok şeyi yapmaya başladılar. Türkiye’de televizyonlar çok eskiden bu tarafa vardır. Yetişkinlere söylüyorum. Peki, bugüne kadar neden hiç kimse Amasya şehrinin ulusal televizyon kanallarında reklamını yaptırmadı? Bu iş 7-10-15 yaşındaki çocuklara kaldı. Bu çocuklara siz aslansınız, güzel iş yapıyorsunuz diye teşekkür etmek mi gerekir? Bu çocuklar zaten bizim, hepimizin çocuklarıdır.
Bu yıl üniversite giriş sınavında başarı bir miktar yükseldi. Ama bu bizi tatmin etmiyor
Bu yıl üniversite giriş sınavında başarı bir miktar yükseldi. Ama bu bizi tatmin etmiyor. Bu konuda 60. sırada iken bir miktar daha yukarı çıktık. Bunun her geçen yıl yükselmesi lazımdır. Sıralamada ilk 20’nin içine girmemiz lazımdır. Onun için şunu demek çok kolaydır. En büyük sorun işsizlik, bütün bunlara iş bulsunlar. Peki, bu yarın o kadar kolay bir işmidir? Nasıl olacak bu iş? Tamam, ben iş bulmak içinde işyeri sahiplerine dedim ki; işyerlerinize 1-2’şer kişi alın. Sizin bir iş yeriniz olsa işçi alabilirimsiniz? O zaman topyekûn gelişmeyi sağlamamız gerekir. Yeni iş yerlerinin açılmasını teşvik etmemiz, tarımda üretimi lazım. Turizmde hizmet sektörünü çoğaltmamız lazım.
Ama biz hiçbir şey yapmayalım, birileri de bunu yapsın
derseniz birileri de işte bu kadar yapıyor
İnsanlara beceri kazandırmaya yönelik onlarca ve yüzlerce mesleki eğitim kursu veriliyor. Turistik ürün üretiyor, oradan geçimini sağlıyor.Öteki kursa gidiyor bir şey alıyor.Onların ilim ve beceri kazandıktan sonra üçünün ve dördünün bir araya gelip bir yer açması lazımdır.İşyeri açmak isteyenler için orada da teşvikler var. Ama biz hiçbir şey yapmayalım, birileri de bunu yapsın derseniz birileri de işte bu kadar yapıyor. Tokatlı, Çorumlu, Kütahyalı gelsin burada yatırım yapsın ki biz onları da teşvik ediyoruz. Türkiye’deki marka otellerin hepsine mektup yazıyoruz. Hepsine diyoruz ki gelin burada otel kurun. Refahın artması için ulaşım ve sulama alt yapısı, eğitim kalitesi çok önemlidir.
Şehir çok kirli gözüküyor. Her tarafı çekirdek götürüyor.
Yeşilırmak’a pet şişeleri atılıyor. Turistlerde onların fotoğrafını çekiyor
Esnaf Odaları ve onların üyeleri, Ticaret ve Sanayi Odasından da rica ediyoruz. Tanıtım noktasında ve proje üretme noktasında destek bekliyoruz. İşyerleri öncelikle hijyenik olacak. Ben vatandaşımdan bir ricam şudur. Şehir çok kirli gözüküyor. Şimdi Ramazanda çekirdekler yenip yerlere atılıyor. Her tarafı çekirdek götürüyor. Yeşilırmak’a pet şişeleri atılıyor. Turistlerde onların fotoğrafını çekiyor. Geçen gün Ramazandan önce Şehzadeler parkını geziyorum. İnanırımsınız her bir ağacın altına birileri oturmuş ve hepsisinin oturduğu yer berbat vaziyete gelmiş. Kimisi onu yemiş atmış, kimisi bunu yemiş atmış. Böyle hep çekirdek yiyoruz. Bir taraftan şöyle böyle diyoruz.
Şehirde üniversitenin gelişmesi gerekiyor
Bir taraftan da şehri elimizle kirletiyoruz. Bu kadar büyük bir çelişki olur mu? Amasya insanı bana göre çok güzel bir insandır. Çok hoş, çok zarif, saygıdeğer insanlardır. Ama bir farkındalık eksikliğimiz vardır. Girişimcilik eksikliğimiz var. Bu konuda olumlu bir dönüşüm oluşturulabilirse inanın bu şehir çok daha güzel olur. Bu şehirde üniversitenin gelişmesi gerekiyor. Bu ekonomi bakımından da çok önemlidir. Üniversitemizin 6.000-7.000 arasında öğrencisi var. Bu öğrenci sayısını 20.000’e çıktığını düşünün. Bunun yarısı ekonomiye dönüşür. Bugün askeriyenin nasıl büyük ekonomisi varsa, üniversitenin öğrenci sayısı 20.000’e çıktığı zaman o kadar ekonomiye katkısı olur. Bunlar çok uzak hedefler değildir. Amasya zaten çok büyük bir il değildir. Dolayısıyla üniversiteyi topyekûn geliştirmemiz gerekiyor.
Eğitimin topyekûnluğunu sağlamamamız gerekiyor
Eğitimin topyekûnluğunu sağlamamamız gerekiyor. Burası kültür turizmidir. Kültür turizminde daha çok orta yaş ve üstü kesim gelir. Onlarda sağlık sigortası olan kesimlerdir. Hastane alt yapısı ve sağlık şartları iyi değilse, o sigorta şirketleri onlara para ödemez. Onlarda buraya gelmek istemezler. O nedenle sağlık alt yapısının da gelişmiş olması lazımdır. Amasya Sabuncuoğlu Şerefettin Devlet Hastanesi, Merzifon Kara Mustafa Paşa Devlet Hastanesi iyi hastanelerdir. İlçelerde hastaneler var. Düşünün bütün üç-dört yanımızda bütün yollar yapılıyor.
Şehrimize o giriş hiç yakışmıyordu. Sanki bir kasabaya giriyorsun gibi havası vardı.
Bu yol şimdi düzene girdi
Yol standardı burada nispeten zayıftır. Bu yolların 1-2 yılı içerisinde hepsi gelişmiş olacaktır. Tokat’a, Merzifon,Mecitözü ve Taşova tarafına giden yolumuz var. Bunların hepsinde çalışmalar var. Bu yollar yapıldığında şehrin havasının değiştirecektir. Mecitözü yol ayırımına kadar olan yol bir müteahhit sorunundan dolayı kangren olmuş bir yoldu. Bu yol şimdi düzene girdi. Şehrimize o giriş hiç yakışmıyordu. Sanki bir kasabaya giriyorsun gibi havası vardı. Onun için hiç umutsuz olmayalım. Amasya güzel bir şehir. Burası ecdat yadigârı bir şehir. Şehzadeler şehridir. Her ilçemizin kendine has özellikleri ve güzellikleri vardır. Merzifon ve Suulova’da sanayi yönünden çok ciddi gelişmeler var. Taşova’da tarımda gelişmeler var. Güçlü göletler yapılıyor.
Hudutlarımızda 40.000 hektar arazi sulanacaktır
Geldingen Ovasının sulama suyu ilgili Süreyyabey Barajı Sayın Bakanımız açıkladı 10.10.2010 tarihinde saat 10.10 geçe su tutmaya başlayacaktır. Böylece bizim hudutlarımızda 40.000 hektar arazi sulanacaktır. Suluova bölgesinde bulunan Yedikır Göletinden sulama sisteminin kapalı şebeke sulama sistemine geçirilmesi söz konusudur. Değirmendere Göleti yapılıyor. Aydınca ovası sulamaya açılıyor. Düşünün; bir taraftan yollarımız bitmiş oluyor. Belli bölgelerin sanayileri gittikçe gelişiyor. Bir taarftan turizm gelişiyor.Bir tarım ve seracılık gelişiyor. Her yıl çok miktarda fidan dağıtımı yapılıyor. Her yıl çok miktarda ziraat desteği yapılıyor. Bunlar ağırlıklı olarak Kızılca ve Taşova bölgesinde bunlar yapılıyor. Bunlar; Özel İdare, SYD Vakfı ve Kırsal Kalkınma Programları imkanları ölçüsünde yapılmıştır.
Devlet ortamı hazırlayacak, vatandaşı bu konuda motive edecek,
vatandaşın önünü açacaktır
Bu kalkınma şeklinde devlet ortamı hazırlayacak, vatandaşı bu konuda motive edecek, vatandaşın önünü açacaktır. Bunu sağlamaya yönelik bugün pek çok program var. Bu konuda; AB Fonları, Kalkınma Ajansı Fonları, Kırsal Kalkınma Programları, SYD Vakıfları ve Özel İdare var. Başka pek çok var. KOSGEB var. Sonuçta siz neye hazırsanız, oda size hazır oluyor. Çorum’daki bir girişimcilik kültürünü düşünün. Nohutu başka yerlerden getirip, nohut markası oluyor.
Bir marka şehri olacaksa, pek çok markalarında olması lazımdır
Ben birkaç defa söyledim. Buraya özgü; kolonya, lokum, kek, pasta çeşidi olsun. Buraya özgü bazı turistik ürünlerimiz olsun. Şimdi gelen insanlar buraya geldiklerinde buranın neyi meşhur denildiğinde alıp, bir şeyleri götürsünler. Burada daha pastaneler, daha nitelikli sinemalar olabilir, daha nitelikli ürün üreten yerler, kitapevleri olabilir. Bunların hepsi boş, sahibini bekliyor. Çorum’dan bir müteşebbisimiz geldi ve “Tatlıcı Cevher Zade” adıyla nitelikli bir pastane açtı. Ama Amasya’lı hemşerilerimizde bunun çok daha iyisini yapabilirler. Tek başına değil de, bir araya gelerek de yapabilirler. Onun için burası bir marka şehri olacaksa, pek çok markalarında olması lazımdır. Tanııdğmız ve erişibildiğimiz herkese diyoruz ki gelin burada bir yatırım yapın diyoruz. LC Wakiki’ye, Kığılı’ya, Crispino’ya da söylüyoruz. Bizim için fark yok ama burada öncelikli olarak Amasya’lının yatırım yapmasını isteriz. Yatırımı Amasya’lı yaparsa daha çok mutlu oluruz.
Eğitim, bilgi eksikliği ve proje eksikliği konusunda destek oluyoruz
Amasya insanını bende çok seviyorum. Buranın çok güzel insanı var. Amasya insanımızı kimse kötü görmüyor. Amasya insanından turistlerde memnun kalıyor. Şehzadeler yolunu çekirdekten geçilmez hale getiren insanlar kötü insanlar olduğu için değil, bilinçsiz insanlar olduğu içindir. Amasya’lı olarak birazda girişimcilik özelliğimizin gelişmesi lazımdır. Bende bir şeyler yapabilirim. Benimde yapabileceğim işler var demelidir. Böyle baktığımız zaman pek çok kişi yepyeni şeyler yapabileceğini görecektir. Eğitim, bilgi eksikliği ve proje eksikliği konusunda biz destek oluyoruz. AB Proje uzmanlığı çıktı. Dışarıdan parayla insan getirip, biz burada ders verdiriyoruz. Buradaki gençlere ben sesleniyorum. Bunu konuşmalarımda da söylüyorum. Diyorum ki her yıl birçok proje imkanı çıkıyor. Siz üniversiteyi bitirmişsiniz, boşta geziyorsunuz bu konuda eğitim alın, biz size verelim.
Fabrikayı tümüyle kapatsam 200 kişinin işine son vereceğim diyor
Siz ücretli proje hazırlayın. Hangi il’e giderseniz gidin en büyük sorun budur. İnsanlar geliyor, mümkünse bana bir devlet işi bulun. Devlet işi mümkün değilse iyi bir özel sektörde iş bulun diyor. Mutlaka iş istiyor. Adam kendi açısından haklıdır. Bu konuda herkesin isteğine uygun çözüm üretememek en büyük üzüntümüzdür. İnsan vicdanen üzülüyor. Bir şekilde yardımcı olmaya çalışıyoruz. Bir taraftan sanayicilerimizle konuşuyorum. Şu nitelikte adam bulamıyoruz diyorlar.Sayın valim bu nitelikte insan eğitin diyor.Dolayısıyla eğitim ve nitelik eksikliği vardır.Bir taraftan da gerçekten işsizlik var.Onun için yeni yatırım üretim kapasitesinin artırılması gerekiyor.Bizim şunu göz ardı etmemiz gerekiyor.Bir fabrika dış rakipleriyle dünyada o kadar zor şartlarda rekabet ediyor. Ben o insana ekstra 10 tane adam al dediğimde onun için gerçekten bir faydası olmayacaksa hatır için alınan adam yüzünden belki o adam batar. Dünyada eskisi gibi karlar yoktur. Karşısında Çin diye bir rakip var. Bir vali fabrika sahibine şunu işe al dediği zaman işe alamadığı zaman fabrika sahibi de üzülüyor. Sayın valim ben o kadar zordayım ki zor şartlar içinde uç ucuna fabrikayı çalıştırıyorum diyor. Bu fabrikayı tümüyle kapatsam 200 kişinin işine son vereceğim diyor.
Şehrin tören yapılacak alanı fazla değildir, alternatifleri çok azdır
Bu yıl 12-22 Haziran arasındaki törenlerde trafik sorunu fazla olmasın diye öğrenci okul stantları kaldırıldı. Bu yıl trafikte müthiş bir ferahlama oldu. Ama bu şehir bir şeye karar versin. Turizme yönelik bir şeyler yapılacak, ancak şehrin turizme yönelik bazı sınırlı noktaları vardır. TRT canlı yayın yapacak. Arka planda şehrin görünmesi,şehrin tanıtımı bakımından önem taşıyor.Arkada Kral Kaya Mezarları ve Yalıboyu evleri olacak şekilde yaptığınız zaman bunun tanıtım değeri oluyor.Onun için en azından şunu söylüyoruz.Kendi bulunduğum dönemde mümkün olduğu kadar az sıkıntı verilmeye çalışılıyor.Kabul edelimki şehrin tören yapılacak alanı fazla değildir, alternatifleri çok azdır.Oralar var ama tanıtımda fazla etkili olmaz.Konserler genelde stadyumda yapıldı.Daha önce hep böyle meydanda yapılıyordu.Önümüzdeki yıllarda bunu azaltma imkanımız olursa onu da yapacağız.TRT canlı yayın yapımında üç geçiyor. Buna rağmen tek yönlü geçiş hakkı veriyoruz. Amasya’da coğrafi konumundan dolayı alternatif yolların fazla olmamasından dolayı bir sıkıntı oluyor. Ama bu şehirde çok fazla trafik sıkıntısı olduğunu kimse söylemiyor.
Ana yolun iki tarafına özel araçların park edilmemesi konusunun
artılarını ve eksilerini araştıralım
Amasya şehir merkezinden geçen devlet karayolunda yolda gelip geçen insanlar orada duraklasa ve etraftan bir şey alacak olsa oradaki esnaf bu olaya nasıl bakıyor. Ana yolun iki tarafına özel araçların park edilmemesi konusunun artılarını ve eksilerini bir araştıralım.
Vizyon sahibi olmalıdır, geleceği kestirme özelliği gelişmiş olmalıdır
Başarılı bir mülki idare amiri için ve her yönetici için geçerli olan önce idareci vizyon sahibi olmalıdır. Geleceği kestirme özelliği gelişmiş olmalıdır. İşlerini iyi takip etmelidir. Halka ilişkileri, halkın erişebildiği, kendi halka yakın olmalıdır. Ekip çalışmasını iyi becermeli, kurumlarını, çalıştığı personelini iyi motive etmelidir. Dış ilişkileri gelişmiş olmalı, şehrin teferruatlı işlerinden ziyade makro işlerle daha çok uğraşmalıdır. Çünkü teferruat sıkıntı yaratabilir.
Halkın güven duyduğu birisi olmalıdır
Bir müddet sonra doğru öngörme sorunları başlayabilir. Ailesiyle, yaşantısıyla örnek olmalıdır. Halkın güven duyduğu birisi olmalıdır. Bu dediklerim bütün yöneticiler için geçerlidir. Teknolojiyi, yenilikleri takip etmeli, dünyada olup, bitenleri izlemeli ve takip etmelidir. Ülkenin başka yerlerinde ne olup, bitiyor takip etmelidir. Bunun için pek çok meziyet gerektiriyor.”