“Yasaları yalnızca yargıçlar biliyorsa, o ülkede hukuk yok demektir.”
Herbert Hower
Yasaların uygulanması, onların yapılmasından daha zordur. Bundan dolayı günümüz hukuk sistemlerinde, uygulama bazında ortaya birtakım sorunların çıkması kaçınılmazdır.İnsan kaynaklarının karşılaştığı sorunların başında iş hukuku alanında artan sorunlar ve eksiklikler göze çarpmaktadır. Çalışan sorunlarını yakından takip eden insan kaynakları ekibi, gelişen mevzuat ve uygulama hakkında yeteri kadar bilgilendirilmediklerinde, oluşacak pek çok sıkıntı için endişe duyulmaktadır. Bize düşen ise bu endişeleri minimum seviyeye indirmek olacaktır.
Kanunların ilk ve temel amacı bireylerin mutlak haklarını korumak ve düzenlemektir. Mamafih iş sözleşmeleri,gerek çalışan işçi ve personele gerekse işverene çesitli kolaylıklar ve yasal haklar sağlamaktadır. Bu yasal sınırlar çerçevesinde, iş akti yerine getirilirken dikkat edilmesi gereken unsurların yanında hem işveren , hem de işçi bir takım yükümlülükleri üstlenmekle mükelleftir.
Gürcistan hukuk sistemine göre ticari hayatı doğrudan etkileyen iş kanununu bilmek büyük önem taşımaktadır. Türk hukuk sistemi ile benzer noktalar çoğunlukla olsa da elbette ayrışan hususlar da bulunmaktadır. Gürcistan hukuk sistemi içerisinde işci işveren ilişkilerine oldukça önem verilmiş olup aralarında çıkan ihtilaflar bakımından iş sözleşmeleri içinde yer alan detaylar ciddi önem arz etmektedir.
Peki iş sözleşmesi yapılırken nelere dikkat etmeliyiz?
Öncelikle, eksiksiz bir işçi özlük dosyası hazırlamayı hedefleyen işveren;
1-Mutlaka işçisi ile sözleşme yapmalı
2-İşçinin;
a) İkamet bilgilerini
b) İletişim bilgilerini
c) Kimlik bilgilerini
d) Sağlık raporunu
e) Sabıka kaydını
f) Eğitim durumunu gösteren belgeleri
g) Özgeçmişini
h) Referanslarını
i) Maaşların ödeneceği banka hesap numaralarını
Yukarıda yazılan bu belgeleri toplamalı ve toplanan belgeleri işçi özlük dosyasında saklamalıdır.
İşçi ise; iş sözleşmesinin kurulması ile birlikte, işverene bağımlı olarak çalışmakla mükellef duruma gelmiştir. Bilindiği üzere, iş sözleşmelerini diğer sözleşmelerden ayıran en temel özellik, bağımlılık unsurudur ve böylece işçi artık işverene bağımlı çalışmak zorundadır.
Peki iş şözlesmesi türleri nelerdir?
İş sözleşmeşi yapılırken, ne tür sözleşmelerin var olduğu Gürcistan İş Kanunu’nda şu şekilde belirtilmiştir:
1) Sürekli ve süreksiz iş sözleşmesi:
İş sözleşmesi kuracağımız personel ile, işin niteliği bakımından en çok 30 iş günü süren işler süreksiz, daha uzun süren işlere sürekli iş sözleşmesi kurmalıyız.
İş sözleşmesi kuracağımız personel ile, işin niteliği bakımından en çok 30 iş günü süren işler süreksiz, daha uzun süren işlere sürekli iş sözleşmesi kurmalıyız.
2) Belirli ve belirsiz süreli iş sözleşmesi:
Başlangıcı ve bitimi belli olan akitlere belirli süreli, başlangıcı belli bitimi belli olmayan akitlere belirsiz süreli iş sözleşmesi denir. İşin başlangıç ve bitiş tarihleri belirlenemiyor ise 0 işveren ile işçi arasında belirsiz süreli iş sözleşmeleri kurulmalıdır.
3)Yazılı ve yazısız iş sözleşmeleri:
İş sözleşmesi eğer 3 aydan fazla süre ile yapılıyorsa Gürcistan iş kanuna göre mutlaka yazılı olarak yapılmalı.
Gürcistan’da iş yapan Türk firmaların uygulama açısından sıklıkla yaşadığı sorunlardan birisi bu tür sözleşmelerin detaylı ve hukuki güvence altında hazırlanması konusudur. Bu konu da mutlaka uzman kişiler marifeti ile bu sözleşmelerin hazırlanması ve uygulanış aşamasında ki pratik yansımaların takibi gerekmektedir. Batum Acara bölgesinde faaliyet gösteren firmalar açısından Batumi Turkish Law and Consulting Office bu tür çalışmaları eksiksiz ve tamamen Gürcistan hukuk sistemine uygun bir şekilde sürdürmektedir.
İş sözleşmeleri yapılırken, kendi içinde önemli hususları barındırmaktadır. Bunun için yapılacak olan iş sözleşmesinin genel, kısa ve zayıf içerikli olmasından kaçınılmalıdır çünkü hazırlanacak olan herbir sözleşmede tarafların ve işin unsurlarına göre sözleşme şartlarının özele indirgenerek belirlenmesi ve detaylandırılması sözleşme sonrası düşülecek olan hukuki ihtilafların çözümü için kolaylık sağlayacaktır.
Bu yazımda Gürcistan İş Kanunu ve evrensel hukuk kurallarından yola çıkarak “İş sözleşmeleri” hakkında sadece birkaç unsura değindim. Sonra ki yazılarımda diğer başlıkları açıklamaya devam edeceğim.
