Haber:
İlker ÇAKAN
Doğu
Karadeniz İhracatçılar Birliği(DKİB) Yönetim Kurulu Başkanı
Ahmet Hamdi Gürdoğan’ın “Gürcistan Anaklia dev derin liman
projesi ve Trans-Asya Demiryolu ağı “konulu açıklaması
şöyledir;
Gürcistan
demiryollarının kapasitesini arttırma projesi aktif biçimde devam
etmekte
“Güney
Kafkas Bölgesi, dünya ticaret güzergahlarının kesişim
noktasında bulunmaktadır. Bir geçiş ülkesi olarak Gürcistan
ise, ulaşım altyapısının sürekli gelişimi ve Avrupa üzerinden
geçen ulaşım koridorlarına entegrasyon sayesinde ekonomisini inşa
etmektedir. Avrupa Birliğinin aktif desteği ile, Gürcistan en
başından beri TRACECA projesinin hayata geçirilmesinde rol
almıştır. Halihazırda da alt yapı ve rehabilitasyon
faaliyetlerine oldukça büyük önem verilen bu ülkede kargonun
büyük kısmı, ülkenin demir yolu sistemi ile taşınmakta olup
Gürcistan demiryollarının kapasitesini arttırma projesi aktif
biçimde devam etmekte ve de vagon filosunun rehabilitasyonu, yeni
demiryolu köprülerinin inşası ve yoğun trafik olan bölgelerde
ilave rayların eklenmesi gibi altyapı yatırımları artan bir
şekilde devam etmektedir.
Gürcistan
AnakliaDerin Limanı 400 hektar bir alan üzerine kurulacak
ve
100 milyon ton yük kapasiteli olacak ve 3 yılda tamamlanacak
Bu
yatırımların en önemlisi olarak, Gürcistan Hükümetinin Çin
Hükümeti ile yaptığı Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında
inşasına karar verilen ve 3 yılda tamamlanarak 400 hektar bir alan
üzerine kurulması ve yıllık 100 milyon ton yük taşınması
öngörülen Gürcistan’ın Anaklia Liman’nın Çin ve Avrupa
arasında önemli bir kargo taşımacılık terminali olması
hedeflenmektedir. Halihazırda Gürcistan’da Batum ve Poti deniz
limanları ile Supsa ve Kulevi deniz terminalleri bulunmakta olup
Gürcistan’ın Anaklia limanının da tamamlanmasıyla ülkede deniz
limanı sayısı 5’e yükselecektir. 8 Şubat 2016 tarihinde ihalesi
tamamlanarak Anaklia Development Consortium, TBC Holding ve Conti
International US firmalarının yapımını üstlendikleri Anaklia
Derin Deniz Limanı Projesi Washington’da yapılan bir forumla yılın
stratejik yatırım projesi ünvanını kazanmıştır. Avrupa
Birliğinin de desteklediği proje neticesinde oluşturulacak bu hat
Büyük İpek Yolu’nun canlandırılması açısından stratejik
öneme haiz olmasının yanısıra Avrupa ile Orta Asya
Cumhuriyetlerini Karadeniz üzerinden bağlayan en önemli hat olma
özelliğini teşkil edecektir.
Kafkasya
ve Orta Asya’yı yeniden canlandırması hedeflenmektedir
Karadeniz’in
doğu kenarında yer alan Anaklia, stratejik olarak Çin’den
Avrupa’ya olan en kısa güzergah üzerinde durmaktadır. Derin deniz
limanı olarak inşası devam eden ve 3 yıl içerisinde tamamlanması
planlanan deniz limanının sadece Gürcistan için değil aynı
zamanda Çin-Rusya, Rusya-Türkiye, Rusya- İran, Ermenistan-
Azerbaycan, Avrupa – Rusya arasındaki transport açısından da
önemli bir kargo taşımacılığı terminali olması
beklenmektedir. Anaklia Limanının ayrıca, Gürcistan’ın komşu
ve çevre ülkelerinden olan Ermenistan, Azerbaycan, Kazakistan,
Özbekistan, Türkmenistan, Kırgızistan’da ve Tacikistan olmak
üzere denize çıkışı olmayan diğer ülkeler için de ticaret
yolları açarak Kafkasya ve Orta Asya’yı yeniden canlandırması
hedeflenmektedir.
Anaklia
Deniz Limanı Gürcistan’ın ana dağıtım terminali olacak
3
milyar $ lık projenin hayata geçirilmesi ile tarihi İpek Yolununun
restore edilerek ulusal ve bölgesel ekonomik büyümeyi büyük
oranda teşvik edecek şekilde Çin ve Avrupa arasında yeni bir
deniz koridoru kurulmuş olacaktır. Aynı zamanda Anaklia limanından
Çin’e ve İran’ın Bandırabas limanına, karayoluyla Ermenistan’a
ve buradan da Avrupa’ya bağlantıların kurulması
planlanmaktadır. Anaklia deniz limanının tamamlanması ile buranın
Gürcistan’ın ana dağıtım terminali olacağı, 800-900 TEU
kapasiteli 10 bin TEU konteyner taşımacılığı
gerçekleştirileceği, Karadeniz üzerinden Türk limanları ile
bağlantı kurulmasının çok verimli olacağı açıkça ortadadır.
Sonuç olarak 100 milyon ton yük kapasiteli Anaklia limanının
demiryolu bağlantıları ile birlikte Gürcistan’ın ekonomik
potansiyelini dünyaya taşıyacağı, istihdama katkısının
yanında uluslararası arenada Gürcistan’ın elini güçlendireceği,
Uzakdoğu, Kafkasya ve Avrupa Ülkeleri arasında malların ve
hizmetlerin güvenilir bir şekilde taşınacağı mükemmel bir
koridorun en önemli odak noktası olacağı öngörülmektedir.
Ortadoğu
ve Asya Bölgesine yönelik transit taşımacılık
Bölgesel
potansiyel olarak durumu değerlendirecek olursak transit taşımacılık
açısından 1990 yılı öncesi önemli üstünlüğe sahip olan ve
bu konumu itibariyle de, Orta Doğu Ülkelerine yönelik transit
taşımacılıkta kullanılan Trabzon Limanı, demiryolu
bağlantılarının bulunmaması nedeniyle, avantajlı konumunu
kaybetmiş ve artık Ortadoğu ve Asya Bölgesine yönelik transit
taşımacılık rakip konumdaki demiryolu bağlantıları bulunan
komşu ve çevre ülkelerin limanlarına kaymış bulunmakta olduğunu
görmekteyiz. Bu kapsamda, sınırlarımıza sadece 150 km. bir
mesafede bulunan bir coğrafyada böylesine büyük projeler hayata
geçirilirken Ülkemizin jeostratejik konumunun da sağladığı
imkânlardan faydalanarak bölgenin önemli bir uluslararası ticaret
ve lojistik üssü olabilmesi için global ticaret rotalarının en
kritik tesisi olan limanlara yatırım yapmak için ülkemizin elini
çabuk tutması gerekmekte olduğu aşikardır. Bu kapsamda gerek
yeni limanlar yapmak gerekse var olan limanlara ilave kapasite
yatırımları yapabilmek için sektör dahilindeki rekabetçi konumu
hem bölgesel hem de global düzeyde doğru olarak tespit etmek
gerekmektedir.
Dünyanın
en büyük enerji ve hammadde kaynaklarının bu coğrafyada yer
alması
Ayrıca
unutulmamalıdır ki, Ülkemizle ortak kültür ve tarih birliği
yanında, en büyük yer altı ve yer üstü enerji ve hammadde
kaynaklarına sahip Türk Cumhuriyetleri ve Orta Asya ülkeleri,
ülkemize olan coğrafi yakınlıkları nedeniyle önem verilmesi
gereken stratejik pazarların başında yer almaktadır. Dünyanın
en büyük enerji ve hammadde kaynaklarının bu coğrafyada yer
alması nedeniyle Avrupa Birliği ve bütün dünya ülkeleri, bu
ülkelerle ilişkilerini üst noktaya taşımış, karşılıklı
olarak ticaretin geliştirilmesine yönelik politika ve anlaşmaları
tesis etmesine rağmen, Ülkemizin hala bu coğrafyada bulunan
ülkelere yönelik kapsamlı bir politika oluşturmaması, bütün
politikalarını Ülkemize her türlü dayatmaları yapan ve gelecek
vaat etmeyen Avrupa Birliğine odaklaması, büyük bir potansiyelin
heba edilmesi olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu nedenle, Türk
Cumhuriyetleri ve Orta Asya ülkeleri ile ticari ilişkilerimizin
geliştirilmesine önem verilerek, ticaretin önündeki engellerin
kaldırılmasını sağlayacak anlaşmaların ve altyapı
gerekliliklerinin bir an önce tesis edilmesi gelecek açısından
büyük önem ihtiva etmektedir.
Ülkemizin
ve Doğu Karadeniz Bölgemizin bu lojistik üstünlüğü ve
potansiyeli
Bu
nedenle, Ülkemizin ve Doğu Karadeniz Bölgemizin bu lojistik
üstünlüğü ve potansiyeli göz önüne alınarak, sözkonusu
demiryolu ağına bağlanılması için ilgili yatırımların ve
gerekli kanuni düzenlemelerin biran önce yapılması gerekmekte
olup, bu sayede lojistik üstünlüğümüz kullanılmasıyla
Türkiye’nin 2023 hedeflerine ulaşmasının sağlanmasındaki en
önemli adımlardan birinin atılması gerekmektedir. Bugün
itibariyle Asya ve Uzakdoğu ticaretindeki payımızın düşük
olduğu gözönüne alınarak, lojistik konusunda kanuni
düzenlemelerin ve yatırımların biran önce yapılarak bu ülkelere
ticaretimizi yoğunlaştırmamız ve büyük potansiyeller ihtiva
eden sözkonusu demiryolu ağına bağlanmamız aciliyet arz
etmektedir.
Gürcistan-Çin
Halk Cumhuriyeti demiryolu projesi aktif hale gelmiş bulunmaktadır
Hemen
sınır komşumuz Gürcistan geliştirmiş oldukları demiryolu
işbirliği projesi ile Batum’da bulunan demiryolu hattı üzerinden
Çin Halk Cumhuriyeti’ne ulaşım sağlayan demiryolu güzergahı
potansiyelini aktif hale getirmiş bulunmaktadır. Bu kapsamda,
Gürcistan’ın sözkonusu liman projesi ve demiryolu bağlantısının
hayata geçirilmesi neticesinde Çin’e 10 günde ulaşılabilmenin
mümkün olacağı göz önünde bulundurulduğunda ortaya çıkacak
potansiyelden Türkiye’nin pay alabilmesi için Batum demiryoluna
Türkiye’den bağlantı verilmesi büyük önem arz etmektedir.
Bölgemiz dış ticaretine büyük katkı sağlaması yanında
ihracatçılarımıza nakliye maliyetleri yönünden önemli bir
rekabet imkanı kazandıracak olan bu güzergaha entegre olmamız ülkemizin ve bölgemizin çok kısa bir güzergahdan Orta Asya ve
Çin Halk Cumhuriyetine bağlanma imkanı kazandıracaktır.
Bu
nedenle, Hopa Limanına sadece 14 Km mesafede bulunan Hopa – Batum
demiryolu bağlantısının sağlanması ve uzun vadede de bu
bağlantının sahil güzergahından Bölge illerimiz limanlarına
bağlantı sağlanarak Karadeniz sahil güzergahından Trabzon
üzerinden Samsun demiryolu ağına bağlantısının sağlanmasının
önemini bir kez daha vurgulayarak siyasilerin ve bütün kamuoyunun
dikkatine saygılarımla sunarım.”
