Naile Memmedova
“Azerbaijan Realities”
Bu gün Azerbaycan uluslararası ilişkiler
sisteminde güvenilir strateji ortak,güçlü ve nüfuzlu devlet gibi tanınmaktadır.
Bölgesel lider olarak karakterize olunan cumhuriyetimiz uluslararası barışın ve
ateşkesin korunmasına yönlendirilmiş dünya çaplı toplantıların aktiv
katılımcılarındandır. Qururla söyleye biliriz ki, Azerbaycan dünyanın en hızlı
gelişen ülkelerinden biridir. Bölgedeki genişçaplı projelerin devletimizin
katılımı olmadan gerçekleştirilmesi mümkün değil. Modern Azerbaycan dünya
haritasında kendi yerini onaylamış ve dinamik gelişme yolunda ilerilemektetir.
Bu başarıların hayata geçmesinde Haydar
Aliyev Vakfının ülke içi uluslararası alanda gerçekleştirdiği projelerin ve
amaçlı faaliyetinin rolü müstesnadır. Yadsınamaz gerçektir ki, yeni dünya
düzeni vatandaş cemiyyetinin gelişimi, demokrasinin derinleşmesi, stratejilerin
korunmasında sivil toplum örgütlerinin rolünü daha ileriye taşimaktatır. Haydar
Aliyev Vakfı tarihimize bağımsız devlet kurucusu gibi girmiş Haydar Aliyevin
hatırasına halkımızın saygısını gösterme arzusu, onun zengin manevi mirasını
yansıtmak, azerilik felsefesinin ülkemiz için önemini anlatmak, milli devletçilik
fikirlerini yeni nesillere aşılamak için kurulmuş bir vakıftır.
Vakıf ulu önder Haydar Aliyevin hatırasına
10.05.2004 tarihinde kurulmuştur. Halkın milli-manevi değerlerini, tarihi
kimliyini, milliliğini koruyan,gelecek nesillere de öğretmeyi de başaran ulu
önder Haydar Aliyev herzaman bilimin,eğitimin,milli-manevi değerlerin
savunucusu ve koruyucusu olmuştur. Yaklaşık on yıllık bir devri kapsayan amaçlı
faaliyeti ile Vakıf amacına sadık olduğunu göstermiştir.
Haydar Aliyev Vakfı faaliyetlerinde dünyadaki
değerlere saygı göstermekle uluslararası çapta bir sivil toplum örgütüne
çevrilmiş, faaliyetleri farklı ülkelerin sosyal,bilmi, medeni hayatlarını
etkileme imkanları elde etmiştir.
Haydar
Aliyev Vakfının amaçlarına ve gördüğü işlere uygun olarak ülke içinde ve
uluslararası ölçekte hayata geçirdiği aşağıdaki faaliyetlerin yönlerini
belirlemek mümkündür:
Medeni
faaliyet:
Haydar Aliyev Vakfı zengin tarihi olan
medeniyyetimizin dünyada tanınması ve gelişmesi yönünde perspektif faaliyet
sergilemektetir. Vakfın dünya medeniyyetine ve Azerbaycanın milli-medeni
mirasının gelişmesine, aynı zamanda muğamın gelişmesine yönelmiş faaliyeti özel
olarak göze çarpmaktadır. Haydar Aliyev Vakfının başkanı Mehriban Aliyevanın
dikkati sonucunda muğamımızın canlanması görülmektetir, Azerbaycan muğamı
UNESCO- nun maddi olmayan medeni miras listesinde yer almaktatır. Bu listede
kadim aşık sanatımız ve Nevruz bayramımız da yer almaktatır.
Her sene Mehriban hanım Aliyevanın girişimi
ile Vakıf tarafından gerçekleştirilen uluslararası muğam yarışmaları muğama
verilen değerin göstericisidir. Yarışma için Azerbaycana gelen, gelemediği
zaman bile yurtışından televizyondan veya internetden izleyen yabancı
vatandaşlar Azerbaycanın zengin, ve ruh okşayan muğami ile tanışma fırsatını
kazanıyor. Azerbaycan muğamının dünyada geniş tebliği maksadı ile Mehriban
Aliyevanın girişimi sonucunda inşa edilmiş Uluslararası Muğam Merkezi medeni
mirasımızın korunması için çok önemli bir adımdır.
Azerbaycan edebiyyatı ve musiki
geleneklelrinin uluslararası alemde tanınması,medeniyyetimizin öğrenilmesi,
sanat adamlarımızın, Azerbaycanın kadim ve zengin medeniyyet tarihinin
anlatılması Vakfın faaliyetinin vazgeçilemez amaçlarına dönüşmüştür. Vakfın
ülke dışındakı projelerine Strasburq kilsesinin onarılmasına 1,5 milyon euro
arılması ve Vatikanla Romadaki bazı anıtların onarılması için imzalanan
muhtıraları ve.s göstere biliriz.
Haydar Aliyev Vakfı yarandığı günden
Azerbaycan medeniyyetinin gelişmesinde çok büyük katkısı olmuştur. Vakıf
Azerbaycan devletçiliğinin mimarı, dünya Azerbacanlılarının milli lideri Haydar
Aliyev tarafından medeniyyetin gelişmesi yönünde gerçekleştirilen işleri güzel
biçimde hayata geçiriyor. Medeniyyetlerarası ilişkilerin genişlemesi,
uluslararası konferansların, sempozyumların yapılması, dinlerarası alakaların,
doğuyla batının ve doğu Avrupanın, islam dünyası ile hristiyan dünyasının
yakınlaşmasına verdiği özel çabalara göre de Haydar Aliyev Vakfının işlerini
uğurlu saya biliriz.
Sosyal faaliyet:
Çocuklara ve yaşlılara gösterilen özel
ilgiler, onlar için inşaat ve onarılan okullar, sağlık ocakları, musiki
liseleri, çocuk evleri, talasemiya ve diabet hastalıklarına yakalanmış
cocuklara özel olarak ilgi gösterilmesi Vakfın gösterdiği faaliyetin ayrılmaz
koludur. Çocuk ve gençlerin genel bilgilere sahip vatandaş gibi yetiştirilmesi,
sosyal sorunların çözülmesi, özel ilgiye muhtaç insanlara yardım, insanların
yeteneklerinin ve becerilerinin ortaya çıkarılmasına, yeteneklerini
sergilemelerine, yeteneklerinin geliştirilmesine yardım etmek Vakfın kuruluş
amaçlarından en önde gelenlerdir.
Çocuk
evleri ve yatıl okul mezunu olan gençler için evlerin inşa edilmesi, dini
müessise ve toplulukların onarılması, anaokullarının inşa edilmesi veya
onarılması, çocuk eğlence merkezlerinin inşa edilmesi, aynı zamanda yabancı
ülkelerle ilişkilerin geliştirilmesi amacıyla ( Pakistanda kızlar okulunun,
Sarayevoda Dostluk parkı, Astrahanda Dostluk köprüsünün ve.s inşa edilmesi)
yapılan işler sosyal faaliyetin önemini teşkil etmektetir. Mehriban hanım
Aliyevanın teşebbüsü ile hayata geçirilen “kör ve zayıf gören çocukların bilgi
iletişim teknolojilerinden yararlanmasının sağlanması” gibi projeler
alternativi olmayan iyilik, humanistliktir.
“Eğitime destek” projesi kapsamında 2004-cü
yıldan başlayarak yeni eğitim yılının başında mülteci ve mecburi göçmen
ailelerinden olan birinci sınıf öğrencilerine çanta ve derslik malzemelerinin
dağıtılması ise artık bir gelenek hali almıştır.
Bilim ve Eğitim faaliyeti:
Azerbaycan eğitimine özel dikkat gösteren
Haydar Aliyev Vakfı yeni okulların, eğitim merkezlerinin inşaa edilerek
kullanıma sunulmasında yardımını her zaman göstermektedir. “Çocuk evlerinin
yatılı okulların gelişmesi” projesi Azerbaycanda faaliyet gösteren çocuk evleri
ve yatılı okullarına mevcut sorunların araştırılması zamanı ortaya çıkan
sorunların zorunluluğundan kaynaklanan çocuk evlerine ve yatılı okullara
destek, eğitim ve sağlık ocaklarının gelişmesine yardım gibi konular öne
çekilmiştir.
Proje
kapsamında Azerbaycanda 40-a yakın çocuk müessisesi yeniden tamir edilmiş, yeni
teknolojik cihazlarla donatılmış, ek binlar inşa edilmiş ve yaşam seviyyesi
yüksek seviyyeye getirilmiştir.
Vakıf tarafından 2005-ci yıldan itibaren
gerçekleştirilen “Yenilenen Azerbaycana yeni okul” projesinin esas amacı eğitim
alanında mevcut olan sorunların çözelmesine yardım etmek, ülke çapında modern
standartlara ugun eğitim merkezleri inşa etmek, öğretim seviyyesine engel olan
sorunların ortadan kaldırmak, toplumun çeşitli tabakalarının, iç ve dış
şirketlerin, uluslararası teşkilatların bu alanda ortaklık imkanlarını tespit
etmek genel işlerin iyi taraflarına yönlendirmektir.
Program kapsamında 2005-2012 ci yıllar
arasında ülkenln çeşitli bölgelerinde yüz binden fazla öğrencinin eğitim
gördüğü 400-e yakın okul binası inşa edilmiş ve yeniden kurulmuştur. Bu
okulların hər birində modern labaratuarlar, kütübhaneler, yemekhaneler, en son
model donanımlarla donatılmış, bilgisayar odaları, atelye, spor salonları, ve
ayrıca sıcaklık sistemleri vardır.
Haydar Aliyev Vakfının “Eğitime Destek”
projesi kapsamında Gürcistan, Mısır, Romanya, Rusiya, Paksitan ve Hollandada
bir sıra okullar yeniden kurulmuş ve tamir edilmiştir. Pakistanın Müzafferabad
şehri Rara bölgesinde depremde çöken
kızlar için yeni orta okul binasının inşası en uğurlu ve önemli
projelerden biridir. Bütün bunlar Haydar Aliyev Vakfının başkanı, Azerbaycanın
birinci hanımı Mehriban hanım Aliyevanın ülkede eğitimin gelişimine gösterdiği
dikkatin kanıtıdır.
Sağlık faaliyeti:
Vakıf yarandığı andan itibaren sağlık ve tıp
alanlarını geliştirmek, çeşitli hastalıklara yakalanmış vatandaşların sağlam
yaşamasını teminat altına almak, özel dikkate ihtiyacı olan hastaların hayat
seviyyesinin yükseldilmesi maksadıyla sağlık
faaliyeti hayata geçirmektetir. 2004-cü yıldan Azerbaycan Diabet Cemiyyeti ve
Danimarkanın “Novo Nordisk” şirketi ile birlikte hayata geçirilen “Diabetli
çocuklara en yüksek ilgi” projesi şekerli diabet hastalarının sıhhatini
iyileştirmek ve hastaları modern tedavi donanımları ile temin etmek maksadı
taşımaktatır. Bundan başka Vakıf vadandaşların sağlık sorunlarının aradan
kaldırılmasında yakından iştirak ediyor, çeşitli hastalıklara yakalanan
çocuklara özel yardımlar yapılıyor, bölgelerde parasız muayinelerin yapılmasını
temin etmektetir. Talasemiyasız hayat projesi kapsamında 2009-cu yıl mayıs
ayının 9-da kullanıma verilen
Talassemiya Merkezi, yeniden onarılmış sağlık ocakları, tıp müessiselerinin
modern tıbbi donanımlarla donatılması ve.s Vakfın sağlık faaliyetlerinden haber
vermektetir.
Spor faaliyeti:
Sosyal
hayatın diğer alanları gibi, spora da herzaman dikkat ve ilgi gösteren Haydar
Aliyev Vakfının girişimi ile şimdiyedek inşa edilen okulların çoğunda spor
alanları, gerekli donanımla donatılmış spor salonları yapılmıştır. Çocuklar ve
gençler arasında sporun yapılmasına özen gösteren Vakıf Azerbaycanda yapılmış
bir çok yarışmalarıda tertip etmiştir. Olimpiyat oyunlarında madalya kazanmış
Azerbaycan sporcuları Haydar Aliyev Vakfının aylık bursları ve diplomaları ile
ödüllendirilmiştir. Haydar Aliyev Vakfının ülkemizde spora özen göstermesi bu
alanın gelişmesinde çok önemli katkılar sağlamıştır. Vakfın spor faaliyeti
yalnız ülke içinde yetinmemekle beraber 2013-cü yılın Aralık ayında Vakfın
teşebbüsü ile Hindistanın Qoa eyaletinde inşa edilmiş “Aqnelo Ata” stadyumunun
açılşı uluslararası çapta faaliyetin gözardı edilemez kanıtlarındandır. Ayrıca
Vakfın başkanı Mehriban Aliyeva Azerbaycan Jimnastika Federasyonunun Başkanı
gibi de Azerbaycan sporonun gelişmesi yönünde çok önemli rol oynamaktatır.
Karabağ gerçekleri:
Azerbaycan muğam sanatının önemli içeriği
gibi Karabağ muğam mektebinin kendinehas tarzı ve gelenekleri hakkında geniş
bilgilerin verilmesi, Karabağla bağlı gerçekleri yayımlayan yayımlar, “Hocalı
soykırımı”nın duyuruluması ve tebliği kapsamında görülen işler Vakfın önde
gelen faaliyet yönünü oluşturuyor.
“Karabağ hanendeleri” adlı, Azerbaycan, Rus,
İngiliz, Fransız diline tercüme edilen müzik albümünün, Azerbaycanın ayrılmaz
bölgesi olan Karabağ hakkında gerçekleri dünya kamuoyuna ulaştırmak amacıyla
“Karabağ gerçekleri” dizisinin, “Karabağ gerçekleri” kitaplar toplusunun,
“savaş ve tarihi medeniyyet anıtlarımız”, Parisde ingilizce “Azərbaycana karşı
savaş: medeni mirasın hedefe alınması”, “Muğam hakkında elyazmalar toplusu “,
“Karabağ hanendeleri” müzik albümünün ve.s yayımlanması Azerbaycanın ayrılmaz
bölgelerinden biri olan Dağlık Karabağda ermeniler tarafından yapılan vahşetin,
topraklarımızın işgal altında olması, tarihi medeniyyet anırlarının yok
edilmesi ve ya değiştirilmesi gerçeklerin dünya kamuoyuna duyurulması yolunda
önemli vasıta olmuştur. Hocalı faciasının dünyaya duyuruluması, bu gerçeklerin
uluslararası arenada duyurulması, katliama obyektiv değer verilmesi yönünde
atılan adımlarda Haydar Aliyev Vakfının müstesna rolü olmuştur.
Vakfın
sürekli konunu gündemde tutması ve faaliyeti sonucunda dünya ülkeleri ermeni
kasablarının insanlığa sığmayan katliamları hakkında daha dolgun
bilgilendirilmektetir. Bir sıra devletler, uluslararası teşkilatlar, nüfuzlu
kurumlar beşeriyyete karşı yapılmış bu cinayetin asl sebebini anlayarak
katliamı keskin şekilde kınamaktatırlar. Vakıf Hocalı soykırımı ile bağlı 100-e
yakın kaynağı ülke dışında sergilerde dünyaya tanıtmıştır.
Azerbaycan
medeni mirasının düşman tarafından mahv edilmesi,medeni-tarihi anıtların yok
edilmesi ile bağlı çeşitli dillerde yayımlanmış kitab ve kitapçıklar ülke
dışında yayımlanmışdır.
Haydar Aliyev Vakfının başkan yardımcısı,
İslam Konferansı Teşkilatının (İKT) Gençler Formunun medeniyyetlerarası dialoq üzere başkanı Leyla hanım Əliyevanın
teşebbüsü ile faaliyete başlamış “Hocalıya adalet” projesi geride bırakılan
zaman diliminde uğurlu tebliği ile bu eyleme dünyanın bir çok ülkesinden
yüzlerle gönüllü katmıştır. Bu tebliğat yalnız Hocalı soykırımının dünyaya
duyurulması ile yetnimemektetir, genel olarak işgalci ermeni siyasetinin
obyektif tanıtımı ile bağlı aktiv eylemlerde bulunmaktatır.
Leyla Aliyevanın teşebbüsü ile 2008-cı
yıldan itibaren başlamış “Hocalıya adalet Karabağa bağımsızlık” projesi İKT
uzmanları tarafından desteklenmiştir. 26 şubat Hocalı soykırımı gününün İKT
ülkelerinde humanitar ( insani) felaket kurbanlarının hatırasına anım günü gibi
yapılması hakkında kararda “Hocalıya adalet Karabağa bağımsızlık” projesi
kapsamında kabul edilmiştir.
Yukarıda sıralanan faaliyet yönleri Vakfın
hayata geçirdiği kompleks olaylar sisteminin esas konusudur. Genellikle ise
Haydar Aliyev Vakdı eğiitim, medeniyyet, maarif, bilim, teknolojiler, ekoloji
ve spor alanlarında çeşitli projelere destek vererek, hem ülke içinde hem de
uluslararası seviyyede faaliyet göstermektetir.
Maksat ise çeşitli medeniyyetler arasında
kesişen noktaları bulup glöballeşen dünyada sulh ortamında birlikde yaşamayı
temin etmektetir. Azerbaycan çeşitli medeniyetlerin, dinlerin, değerlerin, Batı
ve Doğu medeniyyetinin kavşağı gibi birlikte yaşamaya kanıttır.Vakfın rasional
siyaseti sonucunda Azerbaycan gerçekleri bu gün dünya ülkelerinde yayımlanıyor,
ülkemizin siyasi, sosyal, medeni manzarası yüksek seviyyede tebliğ
edilmektedir.Bu bakımdan Vakfın “gerçek
Azerbaycan tarihi Azerbaycan dünyevi Azerbaycan” ilkeleri temellerine dayanaraq
hayata geçirdiği çeşitli faaliyyet karşıya koyulan görevlerin uğurla yerine
getirilmesidir. 10 yıla yakın tarihi devri kapsayan Vakfın faaliyeti Azerbaycan
gerçeklerinin uluslararası alanda tanınmasına
ve sergilenmesine garantör rolünde katılmasına subyektif oy ve tahriflerin gerçek dışı olduğunu ispat
etmiştir.
Azerbaycanın dış siyasetinin kusursuz
şekilde gerçekleştirilmesinde Haydar Aliyev Vakfının hizmetleri çok büyüktür.Bu
faaliyet sadece ülke içinde değil hemde ülke sınırları dışında çok başarılı
olması Azerbaycanın hümanist mevkisinin
dünyevi kiymet verilmesine, ülkemizin uluslararası alanlarda başarılara imza
atmasına yol açmaktatır. Fransada faailyet gösteren Arap Medeni Mirası Merkezi
ve Mısırın “Nefertiti Media Productions” şirketinin birlikte hayata geçirdiği
anketin sonucuna göre, Haydar Aliyev Fondunun başkanı Mehriban Aliyevanın
2014-cü yılın “En nüfuzlu kadını” seçilmesi de Vakfın faaliyetinin uluslararası
arenada her zaman takip edildiğinin bir göstergesidir.
