Haber: İlker ÇAKAN
Piyasalarda çok büyük daralma var
“Ordu ilimizin şu anda karşılaştığı en büyük sorun, ticari hayatı ve hizmetler sektörünü desteleyecek gelirden yoksun olunması ve her geçen gün piyasalarımıza girmesi gereken nakdin daha da azalması ve talebin sürekli düşmesidir.2008 sezonunda 220 bin ton dolaylarında fındık üretildi. Ortalama 3.800 – 4.000 TL fiyata piyasa hareket etti. O sezon fındık üretiminin gayri safı brüt hâsılası yaklaşık 880 milyon TL olarak gerçekleşti.2008 yılında 100 bin ton fındık üretildi. Yine ortalama 4.000 TL fiyatla satış yapıldı. Gayri Safı Brüt Satış Hâsılası açısından 480 milyon bir açıkla karşılaştık. Bunun 300 milyonunun Ocak-Şubat ayında doğrudan gelir desteği olarak alınacağı umuluyordu. Ancak, bu rakam ilimizde 230 milyon TL’ye düşmüş gözüküyor. Piyasalarda çok büyük daralma var.2008 yılı sezonuna 360 bin ton dolaylarında stokla gireceğiz.
Geçtiğimiz günlerdeki “don” ne kadar etkili oldu bilemiyorum ama üretim 650 bin ton’un üzerinde olursa fiyatların çok düşeceği endişemiz var. Devlet desteğini kesti. Fiskobirliğin durumu malum, arz fazlasını emecek regülatör bir kuruluş da yok. İlimizde 180 bin ton fındık olursa, fiyatlar 3 TL’ye düşerse Gayrisafı brüt hâsıla 540 milyon TL olur ki 2008 değerlerine göre hala 340 milyon Gayrisafı Brüt hâsıla kaybı söz konusu olmaktadır. Tarımsal üretim ve çeşitlilik gittikçe azalıyor. Üretici rençber kentlere göç ediyor. Tarımsal hayvan varlıkları tehlike sınırına kadar azalmış. Büyükbaş hayvan sayısı 78.000 adete düşmüş. Fındığın durumu da belli. Kırsal alan talep yaratma kabiliyetini kaybediyor. Kentlerde nüfus artıyor ama gelir ve talep her geçen gün azalıyor.
Piyasaya giriş ve çıkışlar hızla artmaya başladı. Yeni gelir imkânları yaratılmazsa daha büyük sıkıntılarla karşılaşma endişemiz var. Fındığın mutlaka desteklenmesi ve değerlendirilmesi gerekmektedir. Aksi halde fındığı toplayacak üreticiyi dahi bulamayabiliriz. Bu hususta yeni çalışmalar Lisanslı Depoculuk ve uzun vadede Ürün İhtisas Borsası Yönünde yapılmaktadır. Ancak, Lisanslı Depoculuğun oluşumu için ciddi bir çalışma ve fmans gerektiği de bir gerçektir. Bu hususta Ticaret Borsası başta olmak üzere odamız , Ziraat Odası ortak bir anlayış içinde ve birlikte hareket etmelidir. İlimizde en büyük sorun olan üretim ve gelir kaybına karşı iki önemli iktisadi yatırım alanını desteklemek ve büyütmek zorundayız. Bu iki alan bacasız sanayi-de denilen turizm ve kültür yatırımlarıdır.
Her iki sektör kısa vadede yoğun istihdam ve gelir sağlamaya etkisi yüksek sektörlerdir. Ancak, her iki sektörün de olmazsa olmazı iyi bir ulaşım altyapısıdır. Biliyoruz ki, artık günümüzde hiçbir turist karayolu ile bir saatten uzak yolculukları tercih etmemektedir.
Ordu-Giresun Ortak Havaalanı Projesinin hayata geçirilmesi gerekmektedir
Eğer turizm yatırımını geliştireceksek mutlaka Ordu-Giresun Ortak Havaalanı Projesinin hayata geçirilmesi gerekmektedir. Kaldı ki, hızla gelişen üniversitemizin gerektiğinde geçici kadrolu akademisyen temininde de günübirlik uçuşların sağlanabileceği bir ulaşım imkânı fevkalade önem taşımaktadır. Or-Gi Havaalanı ile ilgili, bütün matematiksel dokümanları yazdık, çizdik, konuştuk ve ilgili mercilere ilettik. Konu tamamen siyasi iradenin kararma kalmış vaziyettedir. Turizm potansiyelimizin değerlendirilmesinde iç turizme büyük önem vermekteyiz. Bu kapsamda İç Anadolu Bölgesinin ilimize ve sahile inişini kapsayacak Ordu Sivas Yeni Karayolu Bağlantısının biran önce bitirilmesi gerektiğine inanıyoruz.
Akdeniz-Karadeniz karayolunun Karadeniz’deki
son ayağı olan Ordu-Sivas hattının açılması
100 yılı aşkın bir talep ve isteğin ortak projesi olan halk arasında Dere yolu Projesi olarak bilinen Akdeniz-Karadeniz Duble yolunun Karadeniz’deki son ayağı olan Ordu-Sivas hattının açılması ile iç turizmin önemli bir hareketlilik yaşayacağını düşünmekteyiz. İlimizde mevcut imalat-sektörünün 5084 sayılı yasa ve genel- teşvik mevzuatı ile getirilen teşvik tedbirleri ile desteklenmesine rağmen arzu edilen seviyeye gelmesinde önemli bir eksiklik olarak yatırım alanının bulunmayışını görmekteyiz. Ordu Organize Sanayi Bölgesi, toplam brüt 600 dönüm arazide 58 parsel ile mevcudiyetini sürdürmekte ancak, bazı binalar depo veya toptan satış mağazası şeklinde amaç dışı kullanılmaktadır.
Yeni yatırım yapmak isteyene şu anda sanayi parseli tahsis edemiyoruz
Yeni yatırım yapmak isteyene şu anda sanayi parseli tahsis edemiyoruz, çünkü yer yok. İlimizde fındığa dayalı imalat sektörünün özellikle çikolatin, kremalı fındıklı gofret, nihai tüketime hazır fındıklı mamuller üretimi yapacak küçük ve orta ölçekli işletmelerin artması ve fındıktan mamul sektöründe ambalajından hammaddesine kadar kümeleşme sağlanması gerektiği düşüncesindeyiz. Bu veya benzer yatırımlar için müteşebbise, altyapısı teslim edilmiş yeni bir sanayi bölgesinin ve sanayi parsellerinin çok düşük maliyetlerde temin edilmesi gerekir. Hiç olmazsa, en az 600 dönüm bir arazide daha sanayi parselleri oluşturabilmeliyiz. Burada önümüze, uygun şartlarda temin edilebilecek, şehirden en az 20 km uzakta sanayi arsasına uygun arazilerin temini sorunu çıkıyor. Tabi Valilik ve Belediye Başkanlığının da bu doğrultuda ortak çalışma yapması sorunun çözümünde çok önemli bir kriterdir.”