Haber: İlker ÇAKAN
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Müsteşarı Ziya Altunyaldız, Türkiye’deki ilk ortak sınır kapısı uygulamasının önümüzdeki yıldan itibaren Sarp Sınır Kapısı ile başlayacağını bildirdi.
Altunyaldız, geçtiğimiz günlerde Gürcistan’ın başkenti Tiflis’e gittiğini, bu ülkede gümrük idaresi başkanları toplantısına katıldığını ve burada önemli kararlar alındığını söyledi.
Türkiye’nin Gürcistan’ın en büyük dış ticaret partnerlerinden biri olduğunu, Türkiye’nin Gürcistan’ın ithalatında yüzde 18 pay ile ilk sırada, ihracatında ise yüzde 6 pay ile 5. sırada yer aldığını ifade eden Altunyaldız, “Ekonomik ilişkilere bakıldığında ülkemizin Gürcistan’da yatırım yapan yabancı yatırımcılar arasında 3. sırada yer alıyor. Bugüne kadar, Türk müteahhitlik firmaları Gürcistan’da 2,7 milyar dolar tutarında 159 proje üstlendi” dedi.
Gürcistan sınırındaki Sarp Kara Hudut Kapısı’ndan 2013 yılının ilk 9 ayında yaklaşık 1 milyon araç ile 6 milyon yolcunun giriş çıkış yaptığını anlatan Altunyaldız, Gürcistanlı yetkililerle gerçekleştirdikleri görüşmelerde Sarp Sınır Kapısının kapasitesinin genişletilmesi yönünde anlaşmaya vardıklarını bildirdi. Aldıkları en önemli kararlardan birisinin de “Kara Hudut Kapılarının Ortak Kullanımı Projesi”nin hayata geçirilmesi olduğunu belirten Altunyaldız, şöyle konuştu:
“Bu amaç doğrultusunda kara hudut kapılarının ortak kullanımı bir gereklilik haline geldi. Mevcut durumda Sarp Sınır Kapısına bir tır geldiğinde bize beyanda bulunuyor, biz kontrol ediyoruz, ihracata izin veriyoruz. Ardından büyük ölçüde aynı bilgileri karşı taraftaki Sarpi Kapısındaki yetkililer alıyor ve kontrol ediyor. Yeni sistem buradaki mükerrerliği ortadan kaldıracak. Çıkışta muayene olmaması bu sistemin en önemli özelliği olacak, zira kontroller sırasında esas zamanı kaybettiren muayene. Bu muayene fiziksel de olabilir, belgeüzerinde de olabilir. Biz çıkışta kontrolü yapacağız, bilgilerini alacağız ama muayene etmeyeceğiz. Karşı taraf da bu bilgileri bizden alacak. Onların pasaport ve eşyaya ilişkin bilgileri tekrar tekrar almaları gerekmeyecek. Biz elektronik ortamda onlara göndereceğimiz için zaten ekranda olacak. Dolayısıyla gerek görülürse muayene yapılacak ve sonucu bize bildirilecek. Onlardan bize gönderilen eşya için de tam tersi geçerli olacak. Bu şekilde iki iş bire indirilecek. Riskli gördüğümüz durumlarda yine muayenelerimizi yapabileceğiz. İthal eden ülke muayenesini yapmak isterse yapacak ve sonucunu karşı tarafa bildirecek.”
Altunyaldız, ortak gümrük kontrolleri ve kara hudut kapılarının ortak kullanımı çalışmalarının Gürcistan ile hayata geçirilmesi yönünde anlaşmaya varıldığını, projenin 2014 yılının ilk çeyreğinde faaliyete geçirileceğini bildirdi. Dünyada ortak kapı modeli örneklerinin İsviçre – Fransa, Bosna Hersek – Hırvatistan, ABD – Kanada, Rusya – Beyaz Rusya, Tunus – Libya arasında uygulandığını anlatan Altunyaldız, şöyle devam etti:
“Dünyadaki uygulamalardan farklı olarak biz, çıkışta beyan girişte kontrol esasına ve bilgi değişimine dayalı daha ileri bir model geliştirdik. Bu modelde iki ülke sınır kapılarının ortak kullanımıyla gümrük işlemlerinde mükerrerlik önlenecek, işlemler ve veri girişi bir kere yapılacak, bekleme süreleri azaltılacak, gümrük işlem ve maliyetleri yüzde 40 azalacak. Bu sayede ticaret kolaylaşacak ve hızlanacak. Diğer taraftan, beyanın ve kontrolün farklı yerlerde yapılacak olması ve bilgilerin veri değişimi yoluyla aktarılacak olması ülkeler arasında güvene dayalı bir işbirliği gerektirmektedir. Bu durum da Türkiye’nin komşularıyla olan ilişkilerinde güven tesis etmek ve işbirliğini artırmak hususunda kararlılığını yansıtmaktadır.”
