Haber-Röportaj: İlker ÇAKAN
Ordu Ticaret Borsası Başkanı Necdet Gürsoy fındık konulu yaptığım röportajda şunları söyledi;
Ordu Ticaret Borsası Başkanı Necdet Gürsoy fındık konulu yaptığım röportajda şunları söyledi;
Bir zamanlar 7 YTL’yi gören fındık fiyatı bugün neden 2.35 YTL’ye düştü?
“Bunun sebebi gayet açıktır, Bunun nedeni sistemsizliktir. Türkiye’de en fazla ihracatı olan fındık ürününün kendine ait bir sistemi ve politikası olmaması, rekolteye göre tespit edilen sezonluk politikalar neticesinde bugünkü duruma gelinmiştir. Arz fazlası fındık siyasiler ve yetkililer tarafından zamanında çözüme kavuşturulamadı. Bu sorun gittikçe üzerine eklendi. Bu durum fındığı çıkmaz bir noktaya getirmiştir.2009 yılı sonuna kadar, fındığa bir model getirilmezse fındığın geleceği yine karamsardır. Devletin elindeki mevcut stok ve piyasadaki rekolte, dış ülkelerdeki rekolteyi topladığımız zaman çıkan rakamların karışışında dünya tüketiminin çok üzerinde bir stok çıkıyor. Bu da fındığın fiyat etmeyeceğini gösteriyor.
Toprak Mahsulleri Ofisinin fındık piyasasına olumlu etkisi olmuş mudur?
TMO’nun fındık piyasasına olumlu etkisi olmuştur. Fındık üreticisi ile alıcısının eşit koşullara getirilmesi gerekir. Piyasada bu istikrarı TMO gerçekleştirmiştir. Toprak Mahsulleri Ofisinin eski fındığı piyasaya satması, fındık fiyatının düşmesinin ana nedenlerinden olmuştur. Geçen yıl Aralık ayında 5 YTL’ye fındık alan TMO’nun, bu yıl dolaylı ve dolaysız olarak, eski fındığı piyasaya satması fındık fiyatının bir noktada yükselmesini engellenmiş olmaktadır. Genel olarak TMO’nun piyasaya müdahale yapması, fındığın lehine olumlu bir harekettir. TMO olmasa, başka bir kurumun bu görevi üstlenme zorunluluğu vardır. Aksi takdirde fındık fiyatları daha aşağıya düşer.
Fiskobirlik’in son durumu nedir?
Fiskobirlik fındık piyasasına girip, fındık almaya başladı. Bu Fiskobirlik açısından iyi bir durumdur. Fiskibirliğin belli bir süreç sonrası, böyle bir hamle yapması fındık için mutlaka iyi olacaktır. Ama ben onların alımdan ziyade piyasadaki satış şeklilerini tenkit ettim. Fiskobirlik’in, fındık piyasasına olumlu katkı yapacak konumda olması gerekir. Fındık iç piyasada ne kadar ucuz satılırsa, ihracatta o kadar düşük olacak demektir. Fiskobirliğin tekrar fındık alımına başlaması iyi bir gelişmedir. Ama fındığı satarken de buna iyi dikkat etmesi gerekir.
Lisanslı Depoculuk ve Ürün İhtisas Borsası çalışmaları ne durumdadır?
Lisanslı depoculuk ve Ürün İhtisas Borsası çalışmaları son derece ağır gitmektedir. Bakanlığın burada özelikle bilmesi gereken bir şey vardır.Lisanslı Depoculuk A.Ş.’nin 2009 yılında mutlaka hayata geçmesi zorunluluğu vardır. Fındık piyasasında arz olan fındığın veya özellikle Eylül ayında fazla arz olan bir fındığın Lisanslı Depoculuk A.Ş.’ler tarafından stoklanarak alınması, fındığın mutlaka lehine olan bir durumdur. Ürün İhtisas Borsasını kurmak için, Lisanslı Depoculuk A.Ş. ayağını kurmak gerekir. Lisanslı Depoculuk A.Ş. kurulduktan sonra, işin büyük bir kısmı yapılmış olmaktadır. Bundan sonra Ürün İhtisas Borsası çalışmaları en kısa zamanda başlar. Bu çalışmalar Bakanlıkla ilgili konulardır..
Fındığın geleceğini nasıl düşünüyorsunuz?
Fındığın geleceği şu andaki durumdan bellidir. TMO’nun fiyatı 4 YTL ile başladı, serbest piyasa 2.7 YTL idi. Kasım ayı fiyatı ise 4.5 YTL.’dir. Serbest piyasa ise 2.35 YTL.’dir. Burada dikkate alınması gereken bir şey vardır. Bu durumda fındığın serbest piyasada düşük olmasına neden olan unsur fındığın sistemsizliğidir. Fındığın geleceğini şekillendirmek ve yönlendirmek istiyorsak, fındığın 2009 yılında istenilen bir modele kavuşturulması gerekir. Bu durumda üreticinin ve alıcının fındığını kaça satacağını bilmesi gerekir.Bu nedenle fındık piyasasında istikrarın sağlanması gerekir. İstikrar sağlanmazsa fındığın geleceği bugünlerden daha kötü olabilir.”
