Bağımsız İdari Otoriteler son zamanlarda Türkiye ve Dünyada  kamuoyunun gündemini meşgul etmektedir. Gündemi meşgul etmesine rağmen bu kavramın tam olarak neyi ifade ettiği konusunda herkes tarafından  kabul edilen tanım yapılamamıştır. Ülkemizde bugüne kadar yasal  ,yönetsel,yargı kararları ve doktrinde bu kavramdan bahis  edilmemiştir.Bağımsız idari otoriteler ilk olarak Amerika’da ortaya çıkmıştır.Bu kurulların ortaya çıkıp gelişmesi ile özelleştirme uygulamalarının başlaması ve ekonomide devletçi politikaların yerini düzenlenmiş piyasa ekonomisinin alması arasında paralellik gözlenmektedir.Amerika’da Bağımsız İdari Otoritelerin yaygınlaşmasının temelinde yatan temel nedenler şunlardır: Amerika’nın federal yapısı nedeniyle tüm ülkeyi ilgilendiren,ekonomik konularda federal  bir örgüt yaratma çabasıdır.Başkan ile kongre arasındaki güç ve yetki çekişmesi nedeniyle parlamentonun Başkanın görev ve yetkilerini ekonomik alandaki bu kurullar aracılığıyla sınırlamak istemidir.

    Türk kamu yönetiminin kamu hizmetlerini yerine getirmede pek de başarılı olduğu söylenemez. Bu başarısızlıkta, bu hizmet sektörlerinde, gerekli ve yeterli düzenlemelerin yapılmamış veya yapılamamış olması kadar, siyasetçilerin bu sektörlerdeki gücünü, yetkisini ve kontrolünü kaybetmek veya paylaşmak istememelerinin, son derece önemli bir payı vardır. Kısacası bu sektörler, ülke ekonomisine ve geleceğine yön veren kurumlardır ve bilhassa ekonomiyle ilgili olanlarda getirim paylaşımı son derece önemli bir yer tutmaktadır.   Bu yüzden bu kurum ve kurulların bağımsızlıkları son derece önemlidir. Demokratik ülkelerde bu türlü yapılanmalar çoktan tamamlanmıştır. Ülkemizde bazı üst kurullar kurulmadığı gibi, kurulanlar da henüz emekleme dönemindedir ve deneme yanılma yoluyla yapılan hizmette zarar çok fazla olmakta, onu da belli bir kesim çekmektedir. Ülkede mevcut bulunan demokratik yapılanma, bu kurum ve kurullarda da kendisini göstermektedir. Kısacası, bu kurum ve kurulların bağımsızlığı ve gücü ülkedeki demokratikleşmeyle yakından alakalı olduğu gibi, siyasi yapılanma ve anlayışla da yakından alakalıdır ve ondan ayrı düşünülemez.

    Kimileri bu kurum ve kurulları, “Bağımsız İdari Otoriteler”(BİO) olarak adlandırmakta ve bunların, klasik kamu kurumları dışında ele alınmalarında, yapısal özelliklerinin yanında, yeni getirdikleri görevler ve kullandıkları yetkilerin niteliklerinin de etkili olduğunu söylemektedir.

    Bu kuruluşlar, duyarlı sektörler denilen alanlarda geniş bir düzenleme yetkisine sahiptirler. Bu yetkilerini çeşitli düzenleyici işlemler yaparak kullanmaktadırlar. Öte yandan yasalar ve kendi düzenlemeleri ile getirilen kurallara uyulup uyulmadığını sürekli izleyip, aykırı davranışta bulunanlara emirler verip yaptırımlar uygulamak veya ceza yaptırımı uygulanması için yargı organlarını harekete geçirmek de bu kuruluşların yetkileri arasındadır. Tanınan yetkilerin çeşitliliği ve genişliği nedeniyle de bu kuruluşların nitelenmesinde güçlük çekilmekte, farklı değerlendirmeler yapıldığı gözlenmektedir. İhtiyaçtan doğan bu kurullar, Türk kamu yönetiminde önemli bir boşluğu doldurmaktadırlar.

    Hatta bu tür kurum ve kurulların, ortaya çıkmaları gecikmiş bile sayılabilir. Kaldı ki, bu yeni kurullar  için çıkarılan kanunlar uygulandıkça eksiklikler kısa sürede anlaşılmakta ve bu kanunlar sık sık değişikliklere uğramaktadır. Bu kuruluşların genel olarak işlevi, toplum yaşamının duyarlı alanlarındaki kamusal ve özel etkinlikleri düzenlemek, izlemek, denetlemek; yaptırım uygulamak suretiyle kimi temel hak ve özgürlükleri ve ekonomik düzeni korumak, güvence altına almaktır. Kurum ve Kurulların yapıları birbirinden oldukça farklı olmakla birlikte, genellikle kurul olarak düzenlenmiş bulunmaktadır. Devletin en önemli görevlerinden birisi de kamu hizmeti sunmaktır. Kamu hizmetlerinin nasıl daha etkin bir şekilde sunulabileceği konusunda çarelerin aranması gerekmektedir. Bu nedenle de, son yıllarda devletin büyüklüğü, rolü ve kamu hizmetlerinin etkin sunumu meseleleri de sık sık gündeme gelmektedir. Kamu hukuku ve yönetim biliminin günümüzde hızlı bir değişim geçirmekte olduğu gerçeği inkâr edilemez. Bu değişim klasik hukuki kavram ve kuramların gözden geçirilmesini gerektirdiği gibi, kamu yönetiminde yeni yapılanmalara da yol açmıştır.

    Bu bağlamda,   idari otorite niteliğinde. kamu  kurum ve kurulları ortaya çıkmıştır. Genellikle piyasa ekonomisi, görsel işitsel iletişim ve eğitim gibi kamusal alanın hassas sektörleri olarak nitelenen alanlarda düzenleyici ve denetleyici işlev üstlenen bu kuruluşlar, özgün yapıları ve yetkilerinin genişliği nedeniyle yakın tarihlerde yoğun araştırmalara konu olmuştur. Yüksek Öğretim Kurulu, Sermaye Piyasası Kurlu Radyo Televizyon Üst Kurulu, Bankalar Denetleme Düzenleme Üst Kurulu ve Türk Telekomünikasyon Kurumu, kamu hizmeti yapan bu kurullardan belli başlı birkaçıdır. Bu kurumlar, duyarlı sektörlerde, idare edilenleri keyfilikten koruyacak objektiflik ve yansızlık güvencesi olarak görülmektedir.

    Bağımsız idari otorite kavramının hukukumuzda yer aldığını söylemek bugün için mümkün değildir. Hukuki düzenlemeler kadar bir başka önemli konu da, kuruluşların oluşturulmasında izlenen yöntemdir. Bir başka deyimle, kurum ve kurullar oluşturulurken bağımsızlıkları güçlendirildiği ölçüde, ilgili oldukları sektördeki ağırlıkları artacak, kamuoyunca benimsenmeleri de kolaylaşacaktır. Küreselleşmenin yoğun bir şekilde yaşandığı günümüzde, ülkemiz en fazla ABD idari yapılanmasından etkilenmektedir ve bu nedenle ABD de görülen bu bağımsız kurum ve kurullar  ülkemizde de yaygınlaşmaktadır. Kara Avrupa’sında genellikle, bu kurum ve kurulların görevini sivil toplum örgütleri yerine getirmektedir. Türkiye de  kurum ve kurulların sayısı hızla artmakta,. bir kurum enflasyonu yaşanmaktadır. Kurum niteliği gösteren kurullar için kurum kavramı kullanılmalıdır ve böylece kurum ve kurul ayrımı netleştirilmelidir. Kelime manasından da anlaşılacağı gibi Kurum köklü bir yapılanmayı, Kurul ise birkaç kişiden oluşan bir çalışma grubunu anlatmaktadır. Ülkemizde, birçok kurul vardır ve kelime manasına uygun yapılanmışlardır.
    Kamu hizmeti kurum ve kurullarının kamu yönetiminde gerekli olduğu bir gerçektir. Hatta bu kurum ve kurulların oluşturulmasında geç kalındığı bile söylenebilir. Bilhassa SPK, RTÜK, BDDK ve TTK, oluşturuluncaya kadar uzun bir süre sektörlerde bir boşluk oluşmuş ve başıbozukluk görülmüştür. Bu Kurullar oluşturulduktan sonra, kanunların uygulanması sırasında bazı problemler yaşanmıştır. Ancak bu problemler onların varlığının gerekliliğini ortadan kaldırmamaktadır. İhtiyaç duyulan konularda ve toplumun ve sektörün beklentileri ve yaşanan gerçekler doğrultusunda kanunlarında gerekli değişiklikler yapılmalıdır. BDDK ve RTÜK yasalarında değişiklik yapılmıştır. Bu yasalar çıkarılırken kamuoyunun ve sivil toplum örgütlerinin fikrinin alınıp alınmadığı önemlidir.

    Geniş bir katılım sağlanarak yapılan yasalar daha uzun ömürlü olacaktır. Ancak kanunlar ne kadar mükemmel yapılırsa yapılsın, yeni teknolojik gelişmelerin toplumda meydana getirdiği değişim, kanunları da kısa sürede eskitmektedir. Ancak bu sürenin çok kısa olması da çok istenen bir durum olmadığı gibi, kanunun düşünülmeden ve danışılamadan çıkarıldığı izlenimini vermektedir. Kanunların uygulanması sırasında ortaya çıkan problemlerin bir kısmı, kurulların yapılanmalarından ve kanunlarından ve de muhatap olduğu kesimin görevlerini yerine getirmemesinden, eğitimsizliğinden kaynaklanmaktadır. Yani sorunları yaratan tek taraflı uygulamalar değildir. Ancak sorunları gideren yasal önlemler alındıkça, Üst Kurulların görevlerini yerine getirmesi daha da kolaylaşacak ve sorunlar azalacaktır. Burada asıl önemli olan, ilgili kurumların  yetkiyi paylaşmak istemeleri ve kanunları yenilerken ve değiştirirken toplumsal katılım sağlamalarıdır. Bu tavır ve anlayış, sorunların aza indirilmesinde ve çözülmesinde son derece önemlidir. 
    Kurum Niteliğindeki İdari Otoritelerin, maalesef bağımsız olduklarını ve kararlarını verirken yasadan ve vicdanlarından başka hiçbir kuvvetin tesiri altında kalmadıklarını söylemek mümkün gözükmemektedir.   Siyasi güçler, yetkilerini kolay kolay terk etmek istememekte ve Kurum ve Kurullarda tesirlerini devam ettirebilmek için, gerekli düzenlemeleri yapabilmektedirler. 
    Türk idari yapısı katı merkeziyetçi bir görünüm arz etmektedir. Gelişmiş ülkelerin tersine, yerel yönetim birimleri bile gerçek ve tam bir özerkliğe kavuşturulamamıştır. Özerk olarak nitelenen üniversiteler ve benzeri kurumlar dahi merkezi idarenin otoritesi ve denetimi altındadır. Bu bakımdan, Türkiye’nin siyasi sistemi içinde bağımsız  bir idari birimin yer alması mümkün değildir. Bu yüzden bu Kurum Niteliğindeki İdari Otoritelere, Bağımsız kelimesini sıfat olarak kullanmak doğru değildir. Batı ülkelerinde de örnekleri gittikçe çoğalan, bu tür teşkilatlarla karşılaştırma yapılırsa, bizdeki kurum ve kurulların bağımsız bir yapılanmasından söz edilemez. Kurum Niteliğindeki İdari Otoriteler, henüz emekleme dönemindedirler ve kamu yararını tam manasıyla koruduğu da iddia edilemez. Demokratikleşmenin artırılması çabalarına katkıda bulunacağına şüphe bulunmamakla birlikte, siyasi otoritelerden göbek bağını koparabildiği ölçüde, bağımsızlıklarını kazanacaklardır.

    Demokrasinin bütün Kurum ve Kurullarıyla yerleşmesinin biraz da toplumun bu rejimi benimsemesine ve gerekli çabayı ve özveriyi göstermesine bağlı olduğu unutulmamalıdır. Ülkemizin idari yapısı, merkezi idare,mahalli idareler ve kamu kurumları şeklinde örgütlenmiştir.Türkiye cumhuriyeti idari yapısında bu kurullar tanımlanmamış ve Anayasamızda yer almamıştır.Bağımsız idari otoritelerin  amacı,bireyi idareye veya genel olarak yurttaş haklarını devlet karşısında korumaktır.Diğer bir amacı,yönetimdeki hantal bir yapının  karşısını almaktır.Bağımsız İdari Otoritelerin böyle bir amacı gerçekleştirmesi için siyasal iktidar ve sermaye odakları karşısında bağımsız ,güvenceli,zararları önleme ve yaptırımlara sahip olan işleyişe sahip olmaları gerekir.Dolayısıyla baskılara maruz kalmayan  kurullara ihtiyaç vardır.

     … Son yıllarda bir medeniyet göstergesiymiş gibi işyeri tabelalarını yabancı kelimelerle donatmakta, reklam, duyuru gibi sıradan uygulamalarda bile yarı şaka, yarı ciddi farklı dillere ait sözcükleri kullanmakta yarışır olduk. Gündelik sohbetlerimizde dahi kullandığımız kelimelerin bir kısmı yabancı kökenli. Bu medeniyet(!) yarışı elbette. Zira, “güle güle” yerine “bye bye”, “baba” yerine “peder”, “kahvehane” yerine “cafe” diyebilmek medeni olmayı gerektirir bu anlayışa göre. Oysa bu güzelim Türkçemizi yozlaştırma yarışında kazanan değil kaybeden olduğumuzun farkına varmak zorundayız artık. Bu konudaki zararımıza dikkatimizi celbetmek için birçok kitap, makale yazıldı, söyleşiler, programlar yapıldı.

    Dünyanın diline dolanmış olan ve hükmünü her geçen gün artıran İngilizce bana kalırsa bilinen en istilacı dil. Hiç çaba sarfetmeden, sinsice ulusların içine sızmış saltanatını kurmuş her alanda. Öyle ki, 1590’lı yıllarda Samuel Daniel adlı bir şairin hayalinde ifadesini bulduğu gibi; “Dilimizin hazinelerini yabancı sahillere gönderebilir miyiz? Batı ufkunda henüz tanımlanmamış ülkelere bu en büyük gururumuzla ulaşabilir miyiz? Oraları bizim aksanımızla güzelleşir mi? şiirini hatırlamak yetiyor istilacı bir zihniyetin istilacı bir dili olduğunu anlamamıza. 19. y.y da ABD’ nin dünya sahnesine çıkışı bu istilayı güçlendirmiştir. 1919 “versailles Konferansı” nda ABD Başkanı Woodrow Wilson ve İngiltere Başbakanı Llayd George İngilizceden başka dil bilmediği ve Fransa Başbakanı Clemescau da İngilizceyi çok akıcı konuşabildiği için ortak resmi konuşma dili olma lüksünü burada yaşamıştır ilk adım olarak. Uluslar arası entelektüel gelişmeler, spor organizasyonları ve teknolojinin hızla gelişip yayılmasıyla dünya üzerindeki egemenliğini sağlamlaştırmıştır. 1940’lı yılların radyonun altın çağı olması ve radyo dilinin yüzde 60 kadarının İngilizce olması bu yayılmayı kolaylaştırmıştır.

    İngilizcenin en önemli özelliği esnek olması, bünyesine giren bütün yabancı kelimeleri kolaylıkla kendisiyle özdeşleştirebilmesi ve yabancı kelime girişinden endişe duymamasıdır. Zira İngilizceyi oluşturan Keltik ve Anglo Sakson dillerinden olan kelimeler bu dilin sadece 4 de birini oluştururken, diğer büyük kısmını dışarıdan gelen farklı uluslara ait kelimeler oluşturmaktadır. İstilacı olmasının en belirgin kanıtıdır bu. Ne gariptir ki, Osmanlıca kelimeler de bir kısmı direk olarak, bir kısmı Avrupa dillerine uğradıktan sonra ingilezceye geçmiştir. Birkaç örnek verecek olursak, “airan” ayran, “yoghurt” yoğurt,” bey gibi. Aslında küçük bir araştırmayla kendi döneminde Osmanlıcanın dünyadan birçok kelimeyi derleme, kendi harmanında işleme konusunda en az İngilizce kadar başarılı tek dil olduğunu hepimiz görebiliriz. Osmanlıdaki bu yetenek ufkunun, kültürel, entelektüel gelişmişliğin belki onda birine ancak rastlayabiliriz zamanımızda.

    Tam da böylesi karamsar bir tablo seyrederken, 1590’lı yılların o İngiliz şairinin ifade ettiği hayali gibi, bizden biri “dünya bizim sesimizi dinleyecek, bizim soluklarımız insanlığa ulaşacak, barış için Afrika bizi bekliyor, dünya bizi bekliyor” sözleriyle Türkçemizin dünyaya nasıl filiz filiz ekileceğinin müjdesini veriyor dilimizin yozlaşmasına tahammül edemeyen gönüllerimize. Şimdi bakıyoruz ki o emperyalist ülkelerin çocukları, sömürülen, ezilen milletlerin çocukları, zencisi, beyazı, kuzeylisi, güneylisi yıllar önce bu inançla ekilen kutsal tohumların meyvelerini sunuyor bizlere ve dünyaya.

    Günümüzde örtülü ve asimetrik bir savaş yöntemi olarak kullanılan terörizm, gelişen teknoloji ile birlikte yıkıcı etkisini gittikçe arttıran küresel bir tehdit haline gelmiştir. Terörist eylemler, uluslararası hukukta tanımlanan suçlar olmakla birlikte, gerek işlenişinde duyulan saik, gerek işleniş tarzı itibariyle “terör suçu” olarak nitelendirilirler.  Uluslararası kanununda suç olarak tanımlanan bu fiillerin bir terör örgütünün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi ile, devletin ana yapısını, bu yapının dayandığı temel prensipleri değiştirmek veya yıkmak, toplumda korku ve panik yaratmak amacının güdülmüş olması durumunda, bu suç bir “terör suçu” niteliğini kazanmaktadır.

    Kafkasya dağlarının güney doğusunda yer alan, 4.392 km2’lik Dağlık Karabağ, Azerbaycan Cumhuriyeti’nin sınırları içinde Kür ve Aras nehirleriyle Gökçe Gölü arasında, batıda Ermenistan Cumhuriyeti sınırına, güneyde İran sınırına çok yaklaşan, kuzeyden güneye 120 km, doğudan batıya ise 35-60 km uzunlukta dağ ve ovalardan oluşan bir bölgedir. Kıbrıs adasının yarı büyüklüğünde olan bu bölge, maden yatakları, mineral suları, orman ürünleri ve tatlı su balıkçılığı ile ekonomik yönden önemli bir merkezdir. Karabağ, Kafkaslar bölgesinin hâkim bir noktasında; Azerbaycan, Ermenistan ve İran’ı kontrol edebilecek bir konumdadır. Bugün bölgede devam eden hâkimiyet mücadelelerinin arkasında  bu yerin jeopolitik konumunun da payı büyüktür. Karabağ bölgesi çok eski zamanlardan beri Türklerin yerleştiği bir yer olmuştur.

    Hocalı Katliamı , Karabağ Savaşı sırasında 25 Şubat 1992  tarihinde Azerbaycan‘ın Dağlık Karabağ bölgesindeki Hocalı kentinde Azeri sivillerin, Ermeniler tarafından katliamı olayıdır. Hocalı’da yapılan katliam, Rus 366. Motorize Piyade Alayının desteğindeki Ermeni silahlı kuvvetleri tarafından gerçekleştirilmiştir. Bu katliam, Ermenilerin Dağlık Karabağ‘ın işgalinden bu yana cereyan eden en kapsamlı sivil kırım olarak tarihe geçmiştir. Saldırıda ölenler hakkında Azerbaycan Cumhuriyeti resmî kaynaklarının bildirdiği rakam 106’sı kadın, 83’ü çocuk olmak üzere toplam 613 kişi olmakla birlikte, katledilen toplam Azeri sayısının bin 300 kişi olduğu tahmin ediliyor. Katliamın ardından Azerbaycan, Hankendi’ndeki 366. Motorize Piyade Alayı’nın saldırıya katıldığını açıkladı. Çünkü saldırıda gelişmiş konvansiyonel silahlar kullanılmıştı.

    Bunlar değil bölgedeki yerel gruplarda, yeni oluşmaya başlayan Azerbaycan ve Ermenistan ordularında bile yoktu. Rus tarafının tersini söylemesine karşın, alaydan firar eden üç Rus askeri 3 Mart 1992‘de düzenledikleri basın toplantısında, Hıristiyan Ermeniler yanında Müslüman Azerbaycanlılara karşı savaşmalarının istendiğini itiraf etti. Hocalı stratejik öneme sahip bir yerleşim merkeziydi. Hocalı Dağlık Karabağ bölgesinin merkez şehri olan Hankendi‘nden 10 km uzaklıktadır. Karabağ’daki mevcut tek hava alanının burada olması ve demiryolunun hattının buradan geçmesi nedenleriyle kent, stratejik önem taşıyordu. Hocalı Katliamı’na giden süreçte Ermenilerin Ruslar tarafından açıkça desteklendiğinin bulguları vardır.  Dağlık  Karabağ bölgesinin en önemli tepelerinden birisinde olan Hocalı köyü stratejik olarak Ermenistan Silahlı Kuvvetleri için askerî bir hedef niteliğinde idi.

    Hocalı Dağlık Karabağ bölgesinin merkez şehri olan Hankendi‘nden 10  km uzaklıktadır. Karabağ’daki mevcut tek hava alanının burada olması ve demiryolunun da buradan geçmesi nedenleriyle kent, stratejik öneme sahipti. Azerbaycan Parlamentosu 1994‘te Hocalı’da yaşanan katliamı “soykırım” olarak kabul etti. İnsan Hakları İzleme Örgütü olayı Dağlık Karabağ anlaşmazlığı içerisinde yapılan en büyük katliam olarak nitelemiştir.    

Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi üyeleri, Arnavutluk, Azerbaycan, Birleşik Krallık ve Türkiye, Bulgaristan, Lüksemburg, Makedonya, Norveç tarafından yayımlanan 324 nolu Avrupa Konseyi bildirgesinde; Ermeniler tüm Hocalıları katlettiler ve tüm şehri harap ettiler ifadesi geçmiştir. Bu katliamı yaşayan ve sonra Beyrut‘a yerleşen Ermeni gazeteci Daud Kheyriyan, For the Sake  of Cross (Haçın Hatırı İçin) isimli kitabında şu satırları aktarmaktadır;

    “Gaflan denen ve ölülerin yakılmasıyla görevli Ermeni grup, Hocalı’nın 1 kilometre batısında bir yere 2 Mart günü 100 Azeri ölüsünü getirip yığdı. Son kamyonda 10 yaşında bir kız çocuğu gördüm. Başından ve elinden yaralıydı. Yüzü morarmıştı. Soğuğa, açlığa ve yaralarına rağmen hâlâ yaşıyordu. Çok az nefes alabiliyordu. Gözlerini ölüm korkusu sarmıştı. O sırada Tigranyan isimli bir asker onu tuttuğu gibi, öteki cesetlerin üstüne fırlattı. Sonra tüm cesetleri yaktılar. Bana sanki yanmakta olan ölü bedenler arasından bir çığlık işittim gibi geldi. Yapabileceğim bir şey yoktu. Ben Şuşa’ya döndüm. Onlar Haç’ın hatırı için savaşa devam ettiler.” 

    Tüm semavi dinler, insan hayatını kutsal sayar, insan hayatına kastetmeyi en büyük günah kabul eder. Hangi din bebeğe kıymayı kabul eder. Ermeniler tarafında Hocalı’lı çocuklar yaşlılar, kadınlara katliam yapıldı. Dünya kamuoyu bu olaylara seyirci kaldı. Ermenistan   Dağlık  Karabağ’da insanlık suçu işledi.

    Ermenistan’ın Dağlık Karabağ’da yaptıkları, Uluslararası hukuk , BM İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi  kurallarına göre suçtur. Pek çok savaş hikâyesi tarih kitaplarından okuduk ve işittik. Ama Hocalı’daki gibi bir vahşet tarihte görülmedi. 26 Şubat 1992 günü yaşanan bu katliamın emrini veren ve “Hocalı Katliamı” baş sorumlusu olan yaptığı terör faaliyetlerinin oranı nispetinde terfi eden Taşnaksutyun örgütü liderlerinden Robert Koçaryan, önce başbakan daha sonrada Ermenistan Devlet Başkanı oldu. Halende Hocalı katliamının sorumluları Ermenistan’da üst düzey yönetimde bulunuyorlar.